tag:blogger.com,1999:blog-68151997130477852732024-03-13T03:36:36.151-07:00ke go antarotaro se....ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.comBlogger29125tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-31617777151728016372016-01-11T11:25:00.000-08:002016-01-11T15:50:36.411-08:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ভ্রমণের</span><span style="font-family: Vrinda;"> ‘</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">রবি</span><span style="font-family: Vrinda;">’<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">শিশিরবিন্দুকে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">আলগোছে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ধরে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বেড়িয়ে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পড়ি</span><span style="font-family: Vrinda;">…</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">সেই</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ছোটবেলা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">থেকে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বড়বেলা</span><span style="font-family: Vrinda;">… </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বাবা</span><span style="font-family: Vrinda;">-</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">মা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">দুজনেই</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">যাদবপুর</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বিশ্ববিদ্যালয়ের</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">অধ্যাপক</span><span style="font-family: Vrinda;">,</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">মাইনে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কম</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">হলেও</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ছুটি</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">অফুরান</span><span style="font-family: Vrinda;">…</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">তাই</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">আমাদের</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">দুবোনের</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বছরে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বড়</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">দুটো</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বেড়ান</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">তো</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">থাকতোই</span><span style="font-family: Vrinda;">,</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পাশাপাশি</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">টুকটাক</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ছুটছাট</span><span style="font-family: Vrinda;">-</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">এর</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">হঠাৎ</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বিস্ময়</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">মার</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">আর</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">আমার</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">প্রথম</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">প্রেম</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">গান</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">তাই</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">আমার</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;"> প্রায়</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN">সব ভ্রমণই আলিঙ্গন করে</span><span style="font-family: Vrinda;">…</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কোন</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">অন্তরের</span><span style="font-family: Vrinda;"> ‘</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">রবি</span><span style="font-family: Vrinda;">’</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">র</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">গান</span><span style="font-family: Vrinda;">!!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Vrinda;"> ‘</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">আমার</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">মনের</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কত</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">রং</span><span style="font-family: Vrinda;">/</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">জানে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">তা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কি</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">এ</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কালিম্পং</span><span style="font-family: Vrinda;">?’…</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">সেই</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কালিম্পং</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">গ্রাহামস</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">হোমস</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">এর</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">দিকে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">হাঁটতে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">হাঁটতে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ঢুকে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পড়েছি</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">লেপ্রসি</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">হাসপাতালের</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">অন্দরে</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পেলব</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">সবুজ</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">উপত্যকা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">নিশির</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">মত</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ডাকল</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ঘাসের</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">উপর</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বসলাম</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">তখনো</span><span style="font-family: Vrinda;"> ‘</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কোমল</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">গান্ধার</span><span style="font-family: Vrinda;">’ </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">দেখিনি</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কিন্তু</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ঋষি</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">তো</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">আরশিনগরেই</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বসত</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">করে</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">তাই</span><span style="font-family: Vrinda;"> ‘</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">আকাশভরা</span><span style="font-family: Vrinda;">’</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">চিনে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">নিতে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ভুল</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">হয়নি</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">প্রতিধ্বনি</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">অচেনা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">দ্যুতির</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">মত</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ছড়িয়ে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পড়ল।<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">। </span><span style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">লোলেগাঁও</span><span style="font-family: Vrinda;">…</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ফরেস্ট</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">রেস্ট</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">হাউস</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ভোরে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ওঠা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">অন্য</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কাউকে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">দেখব</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বলে</span><span style="font-family: Vrinda;">..’</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">নিঃশব্দ</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">চরণপাতে</span><span style="font-family: Vrinda;">’</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পাঁচিল</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">টপকে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">চলে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">এসেছি</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পরিত্যক্ত</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পেন্টহাউসের</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পাশে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">জনহীন</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">অঙ্গনে</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">মা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">গাইলেন</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span style="font-family: Vrinda;">“</span><span lang="BN" style="background: white; font-family: Vrinda;">ধ্বনিল আহ্বান মধুর গম্ভীর প্রভাত<span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span> অম্বর</span></span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span lang="BN" style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif;"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span> </span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL" lang="AR-SA" style="background: white; font-family: Vrinda;"><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span>-</span><span dir="RTL" lang="BN" style="background: white; font-family: Vrinda;">মাঝে</span><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"><span dir="LTR"></span><span dir="LTR"></span>…</span><span style="font-family: Vrinda;"><o:p></o:p></span></div>
<table border="0" cellpadding="0" class="MsoNormalTable" style="background: white; mso-cellspacing: 1.5pt; mso-yfti-tbllook: 1184;">
<tbody>
<tr>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">ধ্ব</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">নি</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">ল</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<br /></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">রে</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">৹</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<br /></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">৹</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">৹</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<br /></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">ধ্ব</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">নি</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">ল</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<br /></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">রে</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">৹</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<br /></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-align: center;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda;">৹</span><span style="font-family: Vidya, serif;"><o:p></o:p></span></div>
</td>
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"></td>
</tr>
</tbody></table>
<div class="MsoNormal">
<span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">কিছুক্ষণ</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">চারজন</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">চুপ</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">নৈঃশব্দ্য</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ভেঙে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বাবা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বললেন</span><span style="font-family: Vrinda;">..’</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">এই</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">গানটাকে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">বিশ্বের</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">শান্তিসঙ্গীত</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">করা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">যায়</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;">
</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">না</span><span style="font-family: Vrinda;">?’</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">সবাই</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">ভাবতে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">লাগল</span><span style="font-family: Vrinda;">..</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">সাদা</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">পাহাড়ে</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">তখন</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">সূর্যের</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">হোলি</span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda;"> </span><span lang="BN" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-language: BN;">লেগেছে</span><span style="font-family: Vrinda;">!! <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Vrinda;"> লেপচাজগৎ..বেলা পড়তেই ছাইরঙা অন্ধকারে জঙ্গল ও
বাংলো মিশে যাচ্ছে…চায়ের কাপ নিয়ে বারান্দায় এসে বসলাম…ঝরণা ও নাইটজার ডেকেই চলেছে…একটি-দুটি
তারা ফুটেছে..বুনো ফুলের গন্ধে মিশে ‘<span style="background: white;">হৃদয়ের</span></span><span style="background: white; font-family: Verdana, sans-serif;"> </span><span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif;"> </span></span><span style="background: white; font-family: Vrinda;">এ</span><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif;"> </span><span style="background: white; font-family: Vrinda;">কূল</span><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif;"> ,</span><span style="background: white; font-family: Verdana, sans-serif;"> </span><span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif;"> </span></span><span style="background: white; font-family: Vrinda;">ও</span><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif;"> </span><span style="background: white; font-family: Vrinda;">কূল</span><span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"> </span></span><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;">,</span><span style="background: white; font-family: Verdana, sans-serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"> </span><span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"> </span></span><span style="background: white; font-family: Vrinda;">দু</span><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif;"> </span><span style="background: white; font-family: Vrinda;">কূল</span><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif;"> </span><span style="background: white; font-family: Vrinda;">ভেসে</span><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif;"> </span><span style="background: white; font-family: Vrinda;">যায়</span><span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"> ‘…বাকিটা...<o:p></o:p></span></span><br />
<span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"> দীপাবলীর </span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 20px; line-height: 23px;">কোলাখাম</span><span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;">।.দূরে দার্জিলিঙ,লাভায় দীপরা জ্বলে উঠছে।বনে বনে ঝলমল করছে জোনাকি।আমাদের রিসর্টেও উৎসব।..নেপালী গান,ধূপের গন্ধ,লাল-হলুদ আবীর।.দিওয়ালি স্পেশাল মেনুর সুবাস।..'</span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">এল আঁধার, দিন ফুরালো,</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> দীপালিকায় জ্বালাও আলো,</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">জ্বালাও আলো, আপন আলো, জয় করো এই তামসীরে॥'</span><span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"> </span></span><br />
<span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"> শৈশবের দার্জিলিং..মধ্যরাতে বাবা উঠিয়ে দিলেন..জ্যোৎস্নায় কাঞ্চনজঙ্ঘাকে দেখব বলে..সাধের 'অন্ত নাই গো নাই'...যৌবন-ভরপুর রূপালী মখমল অন্ধ করে দিচ্ছে..ওকডেনে ভোর হবে...রূপালী -সোনালী আলোর পিপাসা ও মেঘের নদী...মার ও আমার 'এদিন আজি কোন্ ঘরে গো </span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">খুলে দিল দ্বার ?</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;">'...</span><br />
<span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"> মূর্তি বনানী..তখন শরৎকাল..কমপাউণ্ড থেকে বেড়িয়ে ক্ষীণতোয়া মূর্তির ধারে এসে বসেছি..আমি আর বাবা..তখন মা নেই..জলের ওপারে গরুমারা..অগোছালো ঝোপ পেরিয়ে নিশ্ছিদ্র বন..দুপারের পাখির সমকলতান..'এপারে মুখর হল কেকা ওই....'</span></span><br />
<span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"> লাভা..লগ হাটের উঠোনে..চেয়ারে বসে রোদ পোহাচ্ছি..আলোর আলপনা..সামনে-পিছনে আকাশ-চাওয়া ধূপীবনের আলোছায়া...একটি পথ নেমে গেছে আবছা পাহাড়ের দিকে..অন্তরে বেজে ওঠে '</span></span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> কার মিলন চাও বিরহী–</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> তাঁহারে কোথা খুঁজিছ ভব-অরণ্যে</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> কুটিল জটিল গহনে শান্তিসুখহীন ওরে মন॥</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">'...</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> </span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> সুন্তালেখোলা'..পথের একটু উপরে নিঃসঙ্গ দুটি কটেজ..বিকেলবেলার নরম আলোর বারান্দা...পথ দিয়ে গরুবা ঘন্টা বাজিয়ে ঘরে ফিরছে..যোগ দিয়েছে ঝিঁঝিরাও....উদাস মেঘলা মন গেয়ে উঠল..'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">দিন অবসান হল/</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">আমার</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> আঁখি হতে অস্তরবির আলোর আড়াল তোলো..'</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> জলঢাকা..বাংলোর পাশেই অবিরাম জলতরঙ্গ..পাথরে কত নকশা কাটছে জলের হিজিবিজি ধারা...দূরে ঘুম-ঘুম পাহাড়..পাতারা ভেসে বেড়াচ্ছে এলোমেলো...পাখিরা ইতিউতি..একটি বেড়ালছানা পায়েপায়ে ঘুরছে...'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">আকাশ বোঝে আনন্দ তার, বোঝে নিশার নীরব তারা..'</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> দক্ষিণ সিকিম...টেমি চা বাগান..রিসর্টের বারান্দায়..বাগানের শ্যামলিমায় মিশছে মুক্তোর মত বৃষ্টি...চৌরাশিয়া-শিবকুমারের 'walking in the rain'শেষ ..ভিজে আমেজে সবুজের দিকে চেয়ে 'শুধু অকারণ পুলকে'.....'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">ওগো, নির্জনে বকুলশাখায় দোলায় কে আজি দুলিছে, দোদুল দুলিছে।'</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> পশ্চিম </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">সিকিম..কালুক..কটেজের হলের ডিভান থেকে দেখি..একঝাড় নীল-বেগুনী ধুতরো ফুল জানালার কাঁচ ভেঙে আমার কাছে আসতে চাইছে..দূরের সাদা পাহাড় আমাকে বাইরে ডাকছে..'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">আকাশ জুড়ে শুনিনু ওই বাজে</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> তোমারি নাম সকল তারার মাঝে'...চারিদিকে '</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">ঝরছে জগৎ ঝরনাধারার মতো..'</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> উত্তর সিকিম..তিনচুলে..আদিম অরণ্যের মাঝে কেশবরণ পথ...নিশ্চল শান্তি।..শিশিরে ভিজছি।..গাছের পাতা ও মেঘ-কুয়াশার কোলাজ।..'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">আজ কি ঘুচিল চিহ্ন তাহার, উঠিল বনের তৃণ ॥'....</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> শিমূলতলা।...লাট্টু পাহাড়ের উৎরাইতে ..আদিগন্ত ধূ-ধূ মাঠে এখানে ওখানে ছোট-বড় গাছ..নুড়ি পাথরে জলছবি।.'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> আমার</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> মন কেমন করে–</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> কে জানে, কে জানে, কে জানে কাহার তরে ॥'..</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;"> শীতের ঝাড়গ্রাম।..শাল-পিয়ালের পাতা ঝরার খেলায় আমিও সামিল।..মর্মরে জেগেছে দরবারী কানাড়া।.হাওয়ার তালে তালে পা-ও চঞ্চল।..'</span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">মম</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> পল্লবে পল্লবে</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> হিল্লোলে হিল্লোলে</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> থরথর কম্পন লাগিল রে॥'..</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;"> ঘাটশিলার 'অপুর পথ'...ওপারেই 'আমার নতুন বাড়ি' জল-পাহাড় পেরিয়ে।...নদীই বলে দিল সেই ঠিকানা।.বলল,'যাও,একবার দেখে তো এসো'...'</span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> বুকের মাঝে বিশ্বলোকের পাবি সাড়া॥'..</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;"> কোণারক পান্থনিবাস।..মৃদু সন্ধ্যায় ঢাকা বারান্দায় বসে...মন্দিরের রাত্রির দীপমালা আগেই নিয়ে গেছে বহু দূরের কোন জন্মে।..হঠাৎ বৃষ্টি।.নিয়নের আলো ঝাপসা হয়ে এল..সোঁদা গন্ধের অন্ত্যমিলে '</span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">শ্যাম</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> -কান্তিময়ী</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> কোন্</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> স্বপ্নমায়া</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> ফিরে</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> বৃষ্টিজলে॥...'</span><span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;"><br /></span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> </span><span style="font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">কোণারকের বালুকাবেলা।.ঝাউবন পেরিয়ে আসা..শীতের মাখন রোদে একটি কচি ডাব হাতে বসেছি ও আনমনে বালুচরে দাগ কাটছি।..চুল ওড়াচ্ছে উচ্ছল হাওয়া।.নীল আকাশ,অসীম জল ও 'আনমনা হাসির সামিল কটা গাঙচিল'....'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">মোর হৃদয়ের সুগন্ধ যে</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> বাহির হল কাহার খোঁজে,</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> সকল জীবন চাহে কাহার পানে গো॥'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> </span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> সুন্দরী রম্ভা।.চিল্কার 'শেষ গানের রেশ'...গোধূলির গেরুয়ায় জল শান্ত,স্থির।.জেলেরা ময়ূরকন্ঠী জাল গোটাচ্ছে।.দূরের দ্বীপে পাখিরা সংসার নিয়ে ব্যস্ত।.জেটির পাথরে একটি মাছরাঙা ঠায় বসে..'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">কত যে তুমি মনোহর মনই তাহা জানে,</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> হৃদয় মম থরোথরো কাঁপে তোমার গানে॥'...</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> তপ্তপানির ঝড়ের রাত..হাওয়া-জলের অধীর ঝাপটা। .শিলাইদহের 'পদ্মা' বোটের মতই..'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">আজি এ বরষা নিবিড়তিমির,</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> ঝরোঝরো জল, জীর্ণ কুটীর–</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> বাদলের বায়ে প্রদীপ নিবায়ে</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> জেগে বসে আছি একা রে ।</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> অতিথি অজানা, তব গীতসুর</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> লাগিতেছে কানে ভীষণমধুর–</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">ভাবিতেছি মনে যাব তব সনে</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> অচেনা অসীম আঁধারে ॥'</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> দক্ষিণ ভারত...মহাবলীপুরম...চাঁদের আলোয় ভাসছে শহর..আমরা লাইটহাউসের শিখরে...পূর্ণিমাধৌত বেলাভূমি,ঢেউয়ের দস্যিপনা..মন্দিরের ছায়াছবি।আকাশে চোখ যেতেই দেখি..চাঁদের আদরে রামধনু....</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> 'আমারে যে জাগতে হবে,</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> কী জানি সে আসবে কবে</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> যদি আমায় পড়ে তাহার মনে</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">বসন্তের এই মাতাল সমীরণে॥'</span><br />
<div>
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;"> মধ্যপ্রদেশের মাণ্ডু...জাহাঙ্গীরের 'আনন্দনগর'..বাজবাহাদুর-রূপমতীর অনিমেষ বাঁশরি...মোহময়ী বরষায় সাগরতাল ভেসে গেছে..ক্ষান্তবর্ষণে আমরা জাহাজমহলের ছাদে..মা গাইলেন..'</span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">যে মিলনের মালাগুলি</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> ধুলায় মিশে হল ধূলি</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">গন্ধ তারি ভেসে আসে আজি সজল সমীরণে॥'....চকিতে জাগল শিপ্রার মৃদু ছন্দ..'অষ্টম সর্গ'....গাইড বললেন..'আপনারা বাংগালীরা গানা সচ্ প্যার করেন..আমাদের গানা শুনবেন?'..ধরলেন মিঞা -কি-মল্লার..নতুন মেঘের অঙ্কুর..নতুন করে বর্ষা নামল জাহাজমহলের বারান্দায়...আমরা ভিজতে লাগলাম...ভিজতে ভিজতেই..রোদ্দুর!!!</span><br />
<div>
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;"> পাঁচমারির শেষ সূর্যাস্ত..গাছে গাছে বিষণ্ণ কবিতা....দিন আসে,দিন যায়...অবিরত অমৃতমন্থন...'</span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px; text-indent: 40px;">দু:খের তিমিরে যদি জ্বলে তব মঙ্গল-আলোক</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> তবে তাই হোক।'.....মানবমুকুরেও </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px; text-indent: 40px;">তবে তাই হোক!!!!</span><br />
<div>
<div style="text-indent: 40px;">
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;">বিনসর..বনপথ দিয়ে নামছি..সঙ্গ দিয়েছে হনুমান-বাহিনী...অরণ্যের অজস্র ফিসফাস...</span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">পায়ে ঠেকে ঝুরোঝুরো পাতা...</span><span style="font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">আদিম যুগে ফিরে চলা.....</span></div>
<div style="text-indent: 40px;">
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">আমার এই</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> পথ-চাওয়াতেই</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> আনন্দ।</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> খেলে যায়</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> রৌদ্র ছায়া,</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> বর্ষা আসে</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> বসন্ত॥'...</span><br />
<div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> কৌশানী..ভোরের ত্রিশূলকে দেখে গান্ধী-আশ্রম...সবুজ ঘাস,গাঁদাফুলের কেয়ারি পেরিয়ে প্রার্থনাগৃহে...মার অপাপবিদ্ধ মুখ দিয়ে উৎস পেল 'আনন্দধারা'...</span></div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px; text-indent: 40px;">'নিশীথশয়নে ভেবে রাখি মনে, ওগো অন্তরযামী,</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> প্রভাতে প্রথম নয়ন মেলিয়া তোমারে হেরিব আমি</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> ওগো অন্তরযামী॥'...এক ঈশ্বরের শামিয়ানা....</span></div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px; text-indent: 40px;"> মুন্সিয়ারি...সকালের রোদভজা লনে....পঞ্চচুলি কোহিনূরের মত জ্বলছে...ফুলের দলে দোল লেগেছে হাওয়ার..'</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">আজকে আমার প্রাণ ফোয়ারার সুর ছুটেছে,</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> দেহের</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> বাঁধ টুটেছে–</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> মাথার ’পরে খুলে গেছে</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> আকাশের ওই সুনীল ঢাক্না॥'...</span></div>
<div>
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;"> বসন্ত-উৎসবের শান্তিনকতন...আমার 'শ্যামছায়া'র খোলা বারান্দায়..দোলপূর্ণিমার অথই সাগর....রূপ-অরূপের মোহনায়..</span></span></div>
<div>
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;">'</span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">নিবিড় অমা-তিমির হতে</span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> বাহির হল জোয়ার-স্রোতে</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> শুক্লরাতে চাঁদের তরণী।</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> ভরিল ভরা অরূপ ফুলে, সাজালো ডালা অমরাকূলে</span><br />
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> আলোর মালা চামেলি-বরনী॥'....আরো কত ছবি মনের অনুবীক্ষণে...</span></div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> আর বোস্টনের পরবাসে বিরহক্ষিণ্ণ মন গেয়ে বেড়ায়..</span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> </span></div>
<div>
<span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">'হেথা কে রাখিবে দুখভয়সঙ্কটে–</span></div>
<span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 20px;"> </span><span style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;"> তেমন আপন কেহ নাহি এ প্রান্তরে হায় রে॥'...অকূলে বয়ে চলে ইছামতী....বানভাসি গানের উছলধারায়...'ঢেউয়ের মালা গাঁথা এক নদীর নাম'...স্মৃতিরা বাঁচে..আমি জলসেচন করে যাই...................</span><br />
<div>
<div>
<div>
<div>
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;"> </span></span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Bangla Akademi;"><span style="font-size: 20px;"> </span></span><br />
<div class="block block-block" id="block-block-4" style="background-color: white; font-family: 'Bangla Akademi'; font-size: 20px;">
<div class="content">
<div id="footernav" style="margin-left: 0px;">
<div id="leftnavigation" style="float: left; vertical-align: middle;">
<a href="http://rabindra-rachanabali.nltr.org/node/6325" style="color: purple; font-family: vidya; text-decoration: none; z-index: 5;"><img src="http://rabindra-rachanabali.nltr.org/themes/rabindra/images/left-arrow.gif" style="border: 0px;" /></a></div>
<div id="rightnavigation" style="float: right; vertical-align: middle;">
<a href="http://rabindra-rachanabali.nltr.org/node/6328" style="color: purple; font-family: vidya; text-decoration: none; z-index: 5;"><img src="http://rabindra-rachanabali.nltr.org/themes/rabindra/images/right-arrow.gif" style="border: 0px;" /></a> </div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="MsoNormal">
<span class="apple-converted-space"><span style="background: white; font-family: 'Bangla Akademi', serif; font-size: 15pt; line-height: 115%;"><br /></span></span></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-50247123492366005742015-04-13T06:41:00.001-07:002015-04-13T06:41:04.187-07:00Farewell<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Before I leave, It's time to say goodbye<br />
Farewell,my friends,this is the last frontier<br />
of madness incarnate running through my<br />
soul.<br />
The frontiers of love & sublime expectations.<br />
The river in spate all set to be an example<br />
For the world of dreams.<br />
Farewell, my friends, for this is the last frontier<br />
Of divine beauty running through my soul...</div>
ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-3168140927244847022015-04-13T06:36:00.004-07:002015-04-13T06:41:24.210-07:00Behind Fairy Tales<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<br />
It is the same day-<br />
The tree sheds one or two leaves,<br />
Like one or two tears.<br />
In the hands of that putrid alley!!<br />
It is the same day-<br />
sunless,cloudless<br />
skyless perhaps!!<br />
Only one or two scattered<br />
leave their arms on each other's shoulders..<br />
It is that touch<br />
which curves a new day,<br />
every new year<br />
From the pounding heart of 21st February..</div>
ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-74059195159894601822015-04-13T06:27:00.001-07:002015-04-13T06:27:13.888-07:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 190.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">ছায়াছবির
গানে রবীন্দ্রনাথ<o:p></o:p></span></u></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<b><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 4.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">দুই উত্তরাধিকার –কবি ও
ছায়াছবি...যোগাযোগের প্রয়াসটুকু করলাম...সঙ্গে ছিল ‘যাত্রাপথের আনন্দগান’...</span></b><span style="font-family: Vrinda; font-size: 4.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-weight: bold; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 48.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">মহারথীদের নিয়ে<o:p></o:p></span></u></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 72.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">বাংলা ছায়াছবিতে রবীন্দ্রসঙ্গীতকে সবচেয়ে নিপুণভাবে ধরেছেন,যতদূর মনে
হয়,তপন সিংহ।মতামত ভিন্ন হতেই পারে...কিন্ত ‘অতিথি’র বাঁশির সুরে বা কুঞ্জবনে
‘ভেঙে মোর ঘরের চাবি’..’আপনজন’এ মধ্যরাতে বিপথগামী কিছু ছেলের হাতে ক্রিকেট বল আর
‘আলো আমার আলো’..’হাটে বাজারে’র তরঙ্গে তরঙ্গে ‘ওগো নদী,আপন বেগে’...’ক্ষুধিত
পাষাণ’এ ‘ক্যায়সে কাটে রজনী’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 14.0pt; mso-ansi-font-size: 16.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">র</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 72.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> পাশে ‘তেমনি তোমার বাণী,মর্মতলে </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 20.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">যা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 72.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">য় হানি’বা
রাত পোহালেই ‘কেন যামিনী না যেতে জাগালে না’...</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> ’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 18.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">জতুগৃহ</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 18.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">য় শতদলের
শান্তিবরণ</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 18.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">আমার যে সব দিতে হবে</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">,</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 18.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">সেতো আমি জানি</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’ </span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">বা শৈশবচাঞ্চল্যে ভরপুর ‘নূপুর বেজে যায় রিনিরিনি’..</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">এখনি</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 10.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">তে আড্ডাচ্ছলে
‘কেন চোখের জলে ভিজিয়ে দিলেম না’ কিংবা মহানগরের সব পথের শেষে এক খিন্ন প্রজন্মের </span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 10.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">নাই রস নাই</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 10.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">/</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">দারুণ
দহনবেলা</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 10.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">..আবহে ‘হে ক্ষণিকের অতিথি,এলে প্রভাতে কারে চাহিয়া..’নির্জন সৈকতে’
নিঃসঙ্গ পথিকের কানে বাজে ‘পথ দিয়ে কে যায় গো চলে’…ঝাউবনে </span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">পথের নেশার</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> চড়ুইভাতিতে ‘দেখো দেখো শুকতারা আঁখি
মেলি চায়’</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">..</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">তুলনারহিত!!!</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 72.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">তবে ঋত্বিকের ‘মেঘে ঢাকা তারা’ বা
‘কোমল গান্ধার’ বা ‘যুক্তি তক্কো’তে জর্জদার গলায় যে অপূর্ব স্বর্গ বুনন হয়েছে,তার
পুনর্জন্ম</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 20.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">?</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">না হবে না।</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 72.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">আমারি ঘরের কোণে যেন আছড়ে পড়েছে দেবলোকের </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-ansi-font-size: 18.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">জ্যো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">ৎস্না।</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 14.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">কোমল গান্ধার</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">এ </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">ঘাসে ঘাসে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">পা ফেললেন
অনিলবাবু</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">…</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">দূরে কার্শিয়াঙের পাহাড়</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">…</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">চোখে মুখে কি অদ্ভুত </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">বিস্ময়</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’!!</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">বোলপুরের
খোয়াইপারে </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">আজ জ্যোৎস্নারাতে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">র প্রতিফলন</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">…’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">মেঘে ঢাকা
তারা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’-</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">আলোআঁধারি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">,</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">ভাঙা চালের ফুটোফাটা আর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">পৃথিবীর আয়ু</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">-’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">অন্ধকারে
রইনু পড়ে স্বপন মানি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">/</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">ঝড় যে তোমার জয়ধ্বজা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">,</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">তাই কি জানি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="HI" style="font-family: Mangal; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-ascii-font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: HI; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-font-family: "Siyam Rupali";">।</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">সুবর্ণরেখা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">য় ঝরাপাতার
তালে তালে ছোট্ট সীতার </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">আজ ধানের ক্ষেতে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’..’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">যুক্তি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">র বেদনার্তি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">-”</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">এরা তোমায়
কিছু দেবে না</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">,</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">দেবে না</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">/</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">মিথ্যা কহে শুধু কত কি ভানে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">”.. </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">বা দুটি যৌবনোত্তীর্ণ
নরনারীর </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">সহসা মনে জাগে আশা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’। </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">সত্যজিতের প্রসঙ্গে আসি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">…</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">মনে পড়ে </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">মণিহারা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">য় দূর আকাশে
মিলিয়ে যাওয়া </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">বাজে করুণ সুরে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’…”</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">শাখাপ্রশাখা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">র অরণ্যগভীরে
</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">মরি লো মরি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’..’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">চারুলতা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">য় বসন্তময়</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">ফুলে ফুলে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’..’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">আগন্তুক</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">এ রাজপুত
আর্টের সমান্তরালে </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">জেগে ঊঠে সব শোভা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">, </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">সব মাধুরী</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’…’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">গণশত্রু</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">তে ঘনায়মান
নিরাশার মাঝে </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">এখনো গেল না আঁধার</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’…’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">ঘরে বাইরে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">র আবহে </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">আনন্দবসন্তসমাগমে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">বা দীপ্তদৃপ্ত
</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">বিধির বাঁধন</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’..’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">কাঞ্চনজঙ্ঘা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">য় </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">এ পরবাসে রবে কে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">র চরণরেখা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">…সে যেন </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">অবিকল শরতের
বৃষ্টি </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">..</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">আর নৌকোর দোলে অপুর বাঁশিতে সত্যজিৎ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">সুর ছড়ালেন </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">আমার সোনার
বাংলা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">র</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">!!!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";">সেই সময়ের আরো কিছু ছবি</span></u></b><b><u><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></u></b></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">পার্থপ্রতিমের</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ছায়াসূর্য</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">প্রথম</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">প্রেমের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মুকুল</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বৃষ্টিভেজা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ডাক</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এসো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আমার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ঘরে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এসো</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’…</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ঐ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ছবিতেই</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রাঁচির</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বনজঙ্গলে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মিশে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">যাওয়া</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মনে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">কি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">দ্বিধা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রেখে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">গেলে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">চলে</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’..’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বিভাস</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ফল্গুনদী</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তখন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আমায়</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">নাই</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মনে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রাখলে</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বা</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">একটুকু</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ছোঁয়া</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">লাগে</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">শিরীষশাখার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">অনিমেষ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বিরহ</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">…’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">অগ্নীশ্বর</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এর</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তবু</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মনে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রেখো</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’,</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’পুরানো
সেই দিনের কথা’</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ও</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">স্মৃতিনিমগ্ন্</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">অগ্নীশ্বর</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">..’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">কুহেলি</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রোমান্সপুষ্ট্</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তুমি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রবে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">নীরবে</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বা </span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রৌদ্রস্নিগ্ধ ভিলার ড্রয়িংরুমে
‘মেঘের কোলে রোদ হেসেছে,বাদল গেছে টুটি</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span style="font-family: Vrinda; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">…</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">অনিন্দিতা</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">অস্তরাগে</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">দিনের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">শেষে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ঘুমের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">দেশে</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’…’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মাল্যদান</span><span style="font-family: Vrinda; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 14.0pt; mso-bidi-font-size: 18.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 18.0pt; mso-ansi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">অনাড়ম্বর</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">
“</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এই</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ভালো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">লেগেছিল</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">”…’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মেঘ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ও</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রৌদ্র</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">না</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">চাহিলে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">যারে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">পাওয়া</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">যায়</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’..”</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">পঞ্চশর</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">”</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মধ্যবিত্ত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ঊঠোনে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">জর্জদার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ম্যাজিক</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তোমরা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">যা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বলো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তাই</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> , </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আমার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">লাগে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">না</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মনে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 10.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বা </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">পুতুলনাচ-‘মম চিত্তে’র যুগলবন্দী </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">;</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">অনুষ্টুপ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ছন্দ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">চোখের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আলোয়</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">দেখেছিলেম</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’;’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বিগলিত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">করুণা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">য়</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">নবজাতক</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">যমুনা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ও</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 8.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 10.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আনন্দধারা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বা গঙ্গার উৎসমুখে ‘মহাবিশ্বে
মহাকাশে’</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">..’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">গৃহদাহ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">য়</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">জানলা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">খুলেই</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এদিন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আজি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">কোন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ঘরে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">গো</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’…’</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">একদিন সূর্য’তে মোহরদির মোহময় ‘তোমার আমার এই বিরহের অন্তরালে’(ব্যবহৃত পরবর্তী
কালের ‘সাঁঝবাতির রূপকথা’তেও) অথবা ‘জানি জানি কোন আদিকাল হতে’; অরুন্ধতী দেবী পরিচালিত
‘ছুটি’তে পড়ন্ত বেলায় প্রান্তরের দিকে চেয়ে অমলের ‘নাই নাই নাই যে বাকি সময় আমার’ বা
দীপালিকার আলোয় অমল-ভ্রমরের ‘এই লভিনু সঙ্গ তব’..’বিকালে ভোরের ফুল’-কপালকুণ্ডলার খোঁজে
হুডখেলা গাড়িতে ‘আমার সকল রসের ধারা’ বা মাঝপথে কথা ভুলে যাওয়া ‘কি গাব আমি কি শুনাব’
</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 10.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">..</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’আলো আমার আলো’তে কলোনীর
হতদরিদ্র ঘরে ‘বিপদে মোরে রক্ষা করো’;’শুন বরনারী’র এক ভীরু হৃদয়ে ‘ভ্রমর’এর গুনগুন;’আরোগ্য
নিকেতন’এ দুই ভিন্নধর্মী প্রজন্মের সঙ্গমে ‘জীবন যখন শুকায়ে যায়,করুণাধারায় এসো’;</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বিচারক</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">সৌরালোকে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আমার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মল্লিকাবনে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ও</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘Divine justice’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">প্রতিচ্ছবি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রূপে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আমার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বিচার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তুমি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">করো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তব</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আপন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">করে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ..’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">দত্তা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মোর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বীণা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">উঠে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">কোন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">সুরে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বাজি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’;’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">শঙ্খবেলা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">শ্রাবণধারায়</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">
‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আজি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ঝরঝর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মুখর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বাদরদিনে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’;’</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">লালপাথর’এ সলিল চৌধুরীর অনবদ্য
সংযোজন’আলো আমার আলো’র জার্মান ন্সংস্করণ;’সন্ধ্যাদীপের শিখা’য় ডাল লেকে শিকারার ছন্দে
‘ক্ষণে ক্ষণে,মনে মনে’;সুভাষচন্দ্র’তে pantheism-এর রেশ ধরে ‘ওই আসনতলের’ বা নীরব বিস্ফোরক
‘তোমার আসন শূণ্য আজি/হে বীর, পূর্ণ করো’--’দিবারাত্রির কাব্য’।</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তরুণ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">মজুমদার</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">…</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ভালবাসার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আরেক</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">নাম</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">…</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তাঁর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">নিমন্ত্রণ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">অচিনপুরে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">দূরে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">কোথায়</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’…’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">দাদার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">কীর্তি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">হঠাৎ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ভালো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আলোয়</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">চরণ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ধরিতে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">দিয়ো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">গো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">আমারে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এই</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">করেছ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ভালো</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">…’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ঠগিনী</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">লহরীপ্রীত</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">
“</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">যৌবনসরসীনীরে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">”…’</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ভালবাসা ভালবাসা’য় ‘এবার নীরব
করে দাও হে তেমার মুখর কবিরে’র সরব নৈশব্দ্য বা ‘হার মানা হার’এর নিবেদন..</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">পথভোলা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এক</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">পথিকের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">চমক</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">বাঁধিনু</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">যে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রাখী</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">পরানে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">তোমার</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">,</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">সে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">রাখী</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">খুলো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">না</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">,</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">খুলো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">না</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="HI" style="font-family: Mangal; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-ascii-font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Siyam Rupali";">।</span><span lang="HI" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">ফেলে</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">আসা</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">দিনের</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">কিছু</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">গ্রামোফোন</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">…</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">যেমন</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> ‘</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">আমি</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">কান</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">পেতে</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">রই</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">’(</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">মুক্তি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">),’</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">আমি</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">ফিরব</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">না</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">রে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">’, ’</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">কাঁদালে</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">তুমি</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">মোরে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">(</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">বৌঠাকুরাণীর</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">হাট</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">),’</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">তোমার</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">বীণায়</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">গান</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">ছিল</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">’(</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">জীবনমরণ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">), ‘</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">চাঁদের</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">হাসি</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">বাঁধ</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">ভেঙেছে’</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">(</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">উদয়ের</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">পথে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">)…</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">এসবেই</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">ভরে</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">থাক</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">সূর্যাস্তের</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN;">লালিমা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">!!! </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b><u><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-language: BN;">রবি</span></u></b><b><u><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;">-</span></u></b><b><u><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-language: BN;">কিরণ</span></u></b><b><u><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"> </span></u></b><b><u><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-language: BN;">বর্তমানে</span></u></b><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 10.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">দেখা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">য়</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">গাছের </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পাতার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">সাদাকালোয়</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">একি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">লাবণ্যে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পূর্ণ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">প্রাণ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">অতীত</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">-</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বর্তমানের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">মধ্যবিন্দুতে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">তোমার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">সুর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">শুনায়ে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’; ’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আবার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">অরণ্যে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ধূ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">-</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ধূ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">হেলিপ্যাড</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ও</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আজি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">মর্মরধ্বনি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">কেন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">জাগিল</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">রে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’;’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আলো</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পদাবলী</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> “</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">যে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">শাখায়</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ফুল</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ফোটেনা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">, </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ফল</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ধরেনা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">একেবারে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> …</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">শ্রাবণের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ধারার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">মত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পড়ুক</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ঝরে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’…’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পারমিতার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">একদিন</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">এ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">হঠাৎ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">এক</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">অনাকাঙ্ক্ষিত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">কন্ঠে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">সুরঝংকার</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ”</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">হৃদয়</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আমার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">প্রকাশ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">হল</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">অনন্ত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আকাশে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">মহাজাগ্রত</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">চেতনাধারা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">গান</span><span lang="HI" style="font-family: Mangal; mso-ascii-font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: HI; mso-hansi-font-family: "Siyam Rupali";">।</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-language: HI;">‘</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN;">হীরের</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN;">আংটি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-language: HI;">’</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN;">র</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN;">আবহে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-language: HI;"> ‘</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN;">শরতে</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN;">আজ</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN;">কোন</span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-language: HI;"> </span><span lang="BN" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN;">অতিথি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-language: HI;">’…</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">চোখের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বালি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">হরষগীত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">উচ্ছ্বসিত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">হে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বিলম্বিত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">লয়ে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">প্রমোদে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ঢালিয়া</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">দিনু</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">মন</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">মায়ার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">খেলা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’-</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">স্বদেশের</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">হাইব্রিড</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">সমাপ্তি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">….’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">উৎসব</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">এ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">অমল</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ধবল</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পালে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">যা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">-</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">হারিয়ে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">-</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">যায়</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আবেশ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">.. ’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বাড়ীওয়ালি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">গভীর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">রজনী</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’ </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">তুমি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">কোন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ভাঙনের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পথে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’….</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">দ্বিতীয়টি</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">অসাধারণ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">লেগেছিল</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">তপনবাবুর</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">অন্তর্ধান</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">এর</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">শেষেও</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> …’খেলা’র অন্তর্ভেদী ‘ছায়া ঘনাইছে বনে বনে’;’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">অসুখ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">এ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ভাঙা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বেসুরো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">গলায়</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">দীপ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">নিবে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">গেছে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">মম</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’;’’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">দোসর</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">এ ভাগীরথীর হাওয়ায় ভাসে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আজ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">যেমন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">করে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">গাইছে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আকাশ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’;’আবহমান’এ শ্রীমতীর অভিসার
‘গহনকুসুমকুঞ্জমাঝে’;’নৌকাডুবি’র সর্বরিক্ত ‘তোমার অসীমে’;’ক্রান্তিকাল’এ শান্তির মহাকাব্যিক
জয় -’বিরাজ সত্যসুন্দর’(ব্যবহৃত ‘মহাশ্বেতা’তেও)। সত্যজিৎ-পুত্র সন্দীপ রায় পরিচালিত
‘নিশিযাপন’এ একদা সুখী সংসারের ‘অদ্ভুত আঁধার’এ ‘বন্ধু রহো রহো সাথে’ বা বর্ষণস্নাত
পাহাড়ের দিকে চেয়ে ‘কোথা বাইরে দূরে যায় রে উড়ে’..</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পূর্ণ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বাণিজ্যিক</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ছবি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">শ্বেত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পাথরের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">থালা</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">র</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আমার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">প্রাণের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পরে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’…আজকের ছবি ‘অবশেষে’র ‘আজি বিজন
ঘরে’ বা ‘এলার চার অধ্যায়’এর ‘সুখে আমায় রাখবে কেন’ অথবা ‘ছ-এ ছুটি’র পূর্ণিমাধৌত বেলাভূমিতে
‘নিবিড় অমা তিমির হতে বাহির হল’..’চলো লেট্স গো’ র বাসজার্নির মাঝে পূর্ণচ্ছেদ ‘তরঙ্গ
মিলায়ে যায়,তরঙ্গ উঠে’; ’কালবেলা’র দূরে রিকশা বিলীন হয়ে যাওয়া ও ‘শুধু যাওয়া আসা’…</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">এ</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">তালিকা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">চিরবহমান</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">…..!!!</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 10.0pt; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-language: HI;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">ভুলে</span></u></b><b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span></u></b><b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">যাওয়া</span></u></b><b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span></u></b><b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">এক</span></u></b><b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span></u></b><b><u><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">গান</span></u></b><b><u><span style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 16.0pt; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"><o:p></o:p></span></u></b></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ছবিটি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ‘</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">কাঁচের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">স্বর্গ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’.. </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">মেডিক্যাল</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">কলেজের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">পাকানো</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">সিঁড়ির</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আলোছায়ায়</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বিগত</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">দিনের</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ফিসফিসানি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">…’</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">স্বপন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">দেখি</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">,</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">যেন</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">তারা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">কার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আশে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">/</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ফেরে</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">আমার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">ভাঙা</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">খাঁচার</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> </span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">চারপাশে</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">’……………………….<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"> ……..</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">স্মৃতি পেলব,
সতত সুখের, অনেকটা ছায়াছবির মতই...সুন্দরের বিবর্তনও অপ্রতিরোধ্য...তারি মাঝে ‘তোমার
চরণ-ধূলায় ধূলায় ধূসর হব’...</span><b><span lang="BN-BD" style="font-family: Vrinda; font-size: 12.0pt; mso-ansi-font-size: 4.0pt; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"> </span></b><span style="font-family: Vrinda; font-size: 1.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-weight: bold; mso-bidi-language: BN-BD; mso-fareast-font-family: "Times New Roman";"><o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-language: BN-BD;">বাকিটা...অলমিতি বিস্তরেণ</span><span style="font-family: "Siyam Rupali"; mso-bidi-font-size: 9.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;">!!!!!!</span><span lang="BN-BD" style="font-family: "Siyam Rupali"; font-size: 9.0pt; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: BN-BD;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-56791338381542182782012-02-23T06:05:00.000-08:002012-02-23T06:05:00.460-08:00Sprouting Love !!!..Dedicated to Prince Andrei..<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">Some seeds are sown,<br />
before the age dawn<br />
'sprouting they are<br />
after ther period of<br />
slumber is gone..'<br />
<br />
Oh Moon I thou act as gardener<br />
sprouting the seeds<br />
By sprinkling your white honey<br />
A phoenix , bye virtue of your<br />
romantic motion<br />
bringing a change in my notion.<br />
<br />
<br />
I a sufferer from<br />
the viral attack of<br />
my emotions,<br />
forgetting the worldly mad race <br />
for resolutions<br />
whenever he makes ,<br />
an proposition,<br />
sometimes in my dreams<br />
sometimes in my art,<br />
a creation, a whimsical craze.<br />
<br />
Impulses surround all around<br />
whenever his thoughts traverse<br />
through my spines,<br />
then the heart is not confined<br />
the locked door of emotions<br />
is opened and jammed<br />
the key of adolescence<br />
bleeding romanticism,<br />
coating my words before him<br />
with a romantic,coating,<br />
smiling , he listens to them,<br />
oh those, stained words.<br />
<br />
The door is opened ,<br />
the wind beating incessantly.<br />
The rose,a mere catalyst<br />
to revive my love for him,<br />
through the fragnance<br />
reminding,that<br />
he might be anywhere near.<br />
<br />
He,whose essence,<br />
whose charm<br />
fills the whole ambience<br />
emanating from his heart<br />
giving a rebirth<br />
to my art.<br />
Let him not depart<br />
though he hasn't arrived yet.<br />
Let he become by nourishing<br />
composition<br />
the Mozart being<br />
I myself,Oh! mighty director<br />
Let him come and act<br />
in his worldly stage<br />
Giving a happy bloom<br />
to my role,<br />
sowing the seeds of<br />
prosperity and satisfaction<br />
in this restless incessantly beating heart.<br />
<br />
Let alone, oh world<br />
into a cosmic leisure<br />
Let me become the astronomer<br />
with a lovely telescope<br />
and let he become<br />
the star, my destination.<br />
<br />
<br />
Let me alone<br />
and my creativity<br />
pounding in my heart<br />
waiting a warm<br />
feather.<br />
<br />
Oh! World<br />
Never brand him<br />
a tumour in me,<br />
Who gives my beating heart<br />
restless and curious,<br />
a search for the <br />
showers of leisure and art....<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
</div>ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-19659306493561638252012-02-23T05:39:00.000-08:002012-02-23T05:39:50.632-08:00Escape from the owl of plagiarism!!<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">The Clock struck twelve<br />
the midnight started swinging<br />
Volcanic developments going in the mind<br />
for the erupting magma of art and creativity!!<br />
<br />
Pages of literature and fiction<br />
turning the history of hope,<br />
in sweat drenched hands.<br />
the dictionary turning and tuning<br />
the fate of words.<br />
The old owl of plagiarism<br />
sitting with withered wings,<br />
wearing the spectacles of treachery.<br />
<br />
Rhyming synonyms put into the balance,<br />
greatest short stories and ideals turned<br />
to whip the horse of spontaneity,<br />
to drive the cart of imprinted emotions.<br />
<br />
The operation in full swing<br />
the programme of " MY COMPUTER changing<br />
the aberration of a saintly figure in saffron robe<br />
a voice reverberating the historic 'CHICAGO ADDRESS'<br />
revealing the secret of of work in these words<br />
'helping a man spiritually the greatest possible help.'<br />
<br />
My mind gradually building<br />
the stalactites and stalacmites of wisdom<br />
the aberration,slowly vanishing,serving as a rudder,<br />
guiding my pirate ship of thoughts<br />
to surrender in the dock of honesty.<br />
Tears of repentance rolling through my cheeks.<br />
My arrow of a single glimpse of truth,<br />
the old owl of plagiarism flying away and away,<br />
flapping its wing.<br />
<br />
Satiated, feeling my triumph,I went to bed,<br />
when the clock struck one. <br />
<br />
</div>ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-3792001657461457032011-02-12T06:29:00.000-08:002011-02-12T10:18:24.245-08:00Robi-kobi bhalo achhen????<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"> bishnu dey gobheer sangshoy niye likhechhilen....'kobi ..tumi ki shudhui ponchishe boisakh aar baishey shrabon??'...shambhu mitrer pran chhuye jawa galay se kobita katodin shunechhi aar ei proshner uttar khunje beriyechhi...ebong barebarei ek nayongrthak britte pak kheyechhi....beshir bhag kshterei ashunik kobir matei mat diyechhi..aamader Robi je shudhui ei duti bishesh diner sangrokshito sampotti,ta charpasher it-kath-pathor- moner deyal-e phute uthechhe..eije dwandomoyota,atmobibhorota,bhogpriyota...aamader mater sakshyo diyechhe bare barei.....mene niyechhi juger niyam bolei.....tobu ....hyan..ei 'tobu'tao naamhara phuler mato gandho elay..majhe majhe..se kathai aaj likhte bosechhi..<br />
jemon ekdin....buxa-jainty ghurte giyechhi..aami aar baba..pherar din....alipurduar station......'Kanchankanya' chharar besh kichhukshon baki...waiting room-e bose achhi....aar bhabchhi...confirmation chart kakhon debe...kakhono kakhono chokh chole jachhe janalar baire..ekta railway gudam ghar..tar pashei ekta purono aam-gacch.....'tope'er rajabahadurer bhalobashar shishuder matoi kichhu chhelechhokra aam-gaachh-e uthechhe..phal parchhe..aar neechhe apeksha kara kono bondhur agrohee kochore jama hochhe anek anek aam..aar sei sammilito hasir leelamoy suromadhuri aamaro kane mishti sure bajchhe.....bikel ashchhe..ekdal jubak dhuklen...waiting room-e..prothame swadhinata hanite kichhuta kshunno...tarpor dekhi....sahojatrider..bhishonbhabei nimnomoddhobitto..shikshar aalo bishesh pare ni bole apato mone hoy.....aamgachher chhelera takhono byasto.....akash-o dekhchhi...megh korechhe...aar diner shesh rekha.....hothat kono ek khola galay 'brishti nesha bhara snadhyabelay/kon balaramer aami chela....'......sur achhe..katha achhe..tal achhe....loy achhe..bhab achhe....nirbhul...aamra dujan ghorotaro bhabe ashchorjo..eki shunchhi..kar mukhe..kon shapobhroshto aruneshwar alipurduarer chhoto waiting room-er andhokare janmogrohon korlen!!!tarpor eker par ek gaan..robi-aradhan abirato.....aalap holo..onara peshay electrician..cholti banglay oti aboggar 'mistry'......banshi ki eder hatei diye jabar katha bhebechhilen krantodorshi kobi???besh bhalo to...ei ulto-puran...multiplex-e 'paran jay jwoliya re'r jayodhwani tule jachhi aamra....aar odike supather kono shrenibibhed roilo na...'ja chhilo kalo dholo'...ta range range bhore uthlo.....samyobader poster kothao 'slogan'samo lekhen-ni kobi....jetuku achhe..ta bhishonbhabe nibir,jeeboner phulgunodi..dhara jay ki jay na..athocho...eki dekhi aaj!!!e amriter shesh nei...<br />
emon arek dupur.....aamar barite....kajer jayga theke phire ektalar dining room-e khete boshechhi....gaaner proti to shabsamoy dukan patai thake...edino chhilo... ekti sumishto sware kane elo ' tomar khola hawa lagiye pale /tukro kore kachhi,aami dubte raji achhi..'.....ke gay!!!pasher barir uthone ekti ponero-sholo bachhorer kalo meye bason majchhe aar baro khushite geye cholechhe...chokher taray tar baro anondo!!!'abak aankhi duti herilo tare..'.......ei meyeti ki sei Moynaparar kalo meye??....kobir sathe kakhoni ba tar aaler dhare dekha holo???dudin pare kono ek ghare bishal pan diye tar biye habe..du bachhorer modhye tin santaner janoni habe..aboitonik school-e kono night class-e hurricane-er aaloy hoyto nijer naamtuku soi korte perechhe.....school theke phire bastir chheleder shis shunte shunte kholar gharer andhokare dekhechhe..matal baba kemon kore roj mar upor rager sadbyabohar karen...hoyto meye ke bikri kararo bhabna-chinta karen....janmomuhurtei na mere phelar durbalatake ghire apsosh karen..kono ramesh-shashi er ghare aalo jwalate jan-o ni...tobu monder bhalo..meyeti ekti barite bason-majar kaj peyechhe....tobu..tar chardike kothay 'khola hawa'?shab kichhu chhariye e sur, e bhab meyeti pelo kothay????jekhane aamra bohu boi pore gyanobriddho hoye aaloke khunje pabar sahos pelam na!!matha nato hoye ashlo..aaponi......aamader merudando bhenge geleo tader purota bhangeni....kono nalish na kore neerabe bidroho kore jawai jader jeebonarati...je amriter sandhan shuru hoyechhilo Shantiniketan Express-er sei hatodoridro rabindropremiker kanther dolay aar galay jholano bohubyabohrito harmonium-er noy-amar chhobite..sei jatrar shesh holo koi???ta je shesh habar noy.....karon Robi-kobi benche achhen......ebong aajo bhalo achhen.....<br />
<br />
</div>ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com13tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-51920117749370397722011-02-08T05:56:00.001-08:002011-02-08T20:24:33.769-08:00Talshari.."Nirjan Saikatey'.....<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">ebar gantobyo Talsari....Dighar theke 11 kms...Orissa Border periye..4 raat thakar porikalpona..OTDC-r Panthashalay.....sheet thakte jaler kachhei bhalo....aar Dighar soundarjo aamrai kere niyechhi..tai badhyo hoyei dighar edik odike chokh rakhte hoy..emon ekdin "bhramon' dekhte dekhte Talshari jawa thik kore phellam..aar jachhi jakhon....full bishram..shorire o mone..kajei 4 nights....tarpor Vidyasagar setur Toll Plaza perono....Santragachhi ektu phankai..soujanye 26th january.....tar aage aboshyo Esplanade-o sei hetui phanka peyechhi....jak giye......abosheshe Golden Quadrilateral-er makhmal samo rasta....(Mahadeb Choudhury-r galer mato keu bolte paren).....Sarat setu..Bhagnopray...majhei majhei bhoy jagchhe...ebong sei bhoy ekebarei amulak noy......garir chaka bridger neeche chole jachhe kina..dupasher railinggulo tathoibacho.....sei Kapalkundalar amoler mone hochhe...Golden Quadrilateral-er lokera shesh porjonto ekrakom badhyo hoyei pashe ekti bikalpo setur garar proyas korchhen..aboshyo Bangali jatir anonder shesh nei...sedin projatantro dibas.....kajei desher matike chenar er theke bhalo din to aar nei....aagei dekha hoyechhe....hari-kara-khunti- naro nari-balok-balika-kishore-kishori-briddho-briddha nimagno bohu truck,chhoto-majhari matador ebong auto.. rupnarayaner kuleo dekhlam...'e jagot swapno noy'....ghorotaro bastob..dupare pa rakha jayna..bus-i gota panchashek...tahole baki janbahon o tader jatrigonke dhore newa jak....ebong.........probalo-ucchagrame bibhinno bichitrogeeti.....ja konomatei 'srutimadhur' akhya pete pare na....jakgiye..aabar makhmal rastay.....rastay 'moner thikana' janar loker sankhyao kome ashchhe....nandigramer kichhuta uttap pachhi.....ekrastay lal patakar sari.....arekdike subhendu adhikary-r 'samabesh'e chalar bhishon hunkar....(aami ekebarei nirapeksho ina)...sei Corbett-Anderson-e Territory marking-er katha mone porchhe.....Nandokumar...ekrasta Haldiar rasta...arekdike Digha mor....'Dakchhe aamay Dghasundari'..cholechhi......rastar chayer dokane Tea-break.....Bhanre cha....aar biscuit..aabar chala.....ebar 'Matangini setu'....er abosthao kichhu unnato noy......oi hele dule par howa...Kanthi-r Khola drain ebong gharer upor niswas phela-hanri-kara-furniture- saree-jama-juto-moniharir dokan chhariye(na..ei bar byapss miss korechhi ebong pherar samoy na miss karar siddhanto niyechhi)..ramnagar...samudrer asha jagchhe....dighar kachhe esechhi..karon janosamagam o van-rickshaw samogro ter pawachhe.....ese porechhi....Dighay..aage 18 bar dighay esechhi.....kintu chinte to parina.....hote pare...digha shab shrenir manusher thikana.....akashe batashe samyobader gaan.....kintu ta mane ki eibhabe apobikriti??chokhe dekha jay na,kane shona jay na,emonki..dighay dhokar samoy-e jetuku samudro dekhechhi ebong sei purono anondeke puropuri peyechhi ..tao udhao..Old Dighake ekhon anek bhalo lagchhe....karon notun kore se dhorshita hoyni....kintu New Digha....Kothay samudro...dokan aar lok aand aborjanar pahar aar bhoglipsa aar atmomagnota.......duto rasta bhadro achhe....ekhono..Hospital Ghat ebong ar aagerta...sei chena dighar kono priyo landmark nei....Aquariumer abosthao jirno-shirno...shudhu se nirjanpuri Digha station-e aaj janokallol....abak kore dichhe....hotobak aamra......khushi holam..Vivekanander Sweets-er baronto garon dekhe...kono ek jeebon khinno jubak ashannito hoye jigges korlen..' hotel lagbe??' uttare Talsarir naam shune pray maroner mukhe chole gelen..new dighar sei "Gitanjali' ba 'Suman Hotel' ba ' Amaraboti Park' biswer sathe sampurno mishe gechhen....aar samudro to sudur morichika!!Bechari aamader sarathi Sanjoy.....Kolkatay anek anek aarame chalay.. narokmukti kakhon habe..tai bhabchhe bechara...tobu..beriye elam..akshato bhabei....ebar nishchinte Talsarir dike..chandeneswarer rasta ghure gelo.....mandire aabar janosamaroho...aamader drishti anyodike...talsarir metho path dhore gari cholechhe..ektu dulleo oi dolar sankramon moneo ghotchhe abirato....bete-khanto kajubadam gaachh..kalagachh..dhankhet...chhayay dhaka path.....kichhu Kunregharer birati.....pukure hans....aar rastay chhagolchhana aar murgir bacchara khela kore jachhe...loker katha kane ashchhe...dui rajyer seemana dhuye muchhe gechhe..aamra brithai alada rajyo banate chai aar aagun jwalai..ki sahoj samadhan charpashe...chokhe angul diye dekhiye dichhe..'tahar upore nai..'...Panthasalar gate ...dhukei Reception-e...dutolay dukhana ghar pawa gelo...baro baranda....ekbaranday jhaubon aar khola hawa aar samudra-nodir neel-sada...arekdike..panthashalar samner dikta..besh garir upor najor rakha jabe....lunch korte neeche.....parshe machh..se apurbo swad!!!Talsarir machher khyati aagei shunechhi ebong ghor mangshasi hoyeo shudhu matsyaharer sapoth grohon korechhi...tarpor..ghum....dinner-e Gurjali machh...dupur aar raater khawa e bale oke dekh!!asto macch ekekjaner...bhaba jay!!!.....sakal-e samudro jabar swapno niye aar laptop-e moner sukhe Jeremy Brett dekhe ghumote jawa..sakale --Bed tea....puri-tarkarir garomgarom breakfast..tarpor dukhan camera niye beriye para..didir hate Handycam..aamar hate Digicam....jele bosti periye antoheen nirjanata.....prothamei ekta purono bhule jawa river bed......oteeter kono nodi boito..ekoda...ekhon ek dhalu balurekha...anekta ekta ravine-er mato....jhaubone dhaka...epare opare...aamra dhuke porlam...thakna..next more-e Chowgarh Tiger..Khoti ki??ki darun lagchhe!!aha!!!pakhi kato..phinge ghurchhe Gorur pithe....ar ghughu,buno payra,darkak...se ek smaroniyo byapar!!aar pakhir cheharar ektu jhalak peyei didi pagolpray hoye uthchhe.....ichhe korei balir tilay uthchhi aar naamchhi...garagori-o khachhi aar haschhi...mone hochhe..eto anondo kothay chhilo etodin???cocaine to ni-i ni....tabe??aabar ek baliyarite..ekhankar bali shwetsubhro..prothambar Konarak-e erakom bali dekhechhilam..chhotobelar Dighateo dekhechhi..jodio Dighar sei balir itihas aaj atol gahbar-e...ek jaygay.....jhinuker dui pahar...bodhoy Dighar dokaner sei putulgulo toiri habe.....hothat charjon jele jal niye chole gelo....ek tila...aar tar charpashe subistrito akonder jhop....ord porechhe patay patay..joriye achhe..keyajhoper sathe...aar projapoti,pakhi.....roder kana..sada baliteo.."sona rod jhikmik,balu kare chikchik'...ek tila te uthe jhaugachher ghomta bhed kore nodir ankabanka goti......epare opare balir char.....baliyari theke asankhyo sNuri path neme gechhe.......balukabelay.....ekjaygay...duto jaal shukochhe jhaugachher dale....anekkshon pare dui pagoler garagori shesh hole......nama holo...beach-e.....dujora sabuj Bee-eater pakhi...kukkuk korchhe....ektu giyei badike smashan..kichhu pora kath...kalo hoye jawa kichhu ghoti...hoyto akashe batashe bheshe thaka ajana atmara...aha!ki sukhei achhen onara.....ekdike jhaubon aar sada balir pahar-ra,...arekdike manushyobiheen adiganto bali- jal- akash- shirshire hawa...kono ek mohila nodir opare jhinuk khunjchhen..aabar anekkshon pare gamchha mathay ekjon lal-kakra niye cycle kore aamader dakte dakte cholechhen.....jaler majhe ekta ekla gacch..kothay ba dhyanorato sada bak...chtirarpito hoye achhe..pankouri dichhe dub...majhe majhe kichhu abanchhito motorcycle....kichhu haNte-anichhuk "parjotak'der niye cholechhe....abosheshe Mohanar dike....Udaypur Beach dekha jachhe....mohanar kachhe aamar stimitiogoti nodi sphita hoyechhen....agunti dheu-er sathe jal dhukchhe hurmuriye....samudrer dhare.....pa bhejanor shesh nei.....aar eki anonder amritorup!!!jhinuk khunjchhi aar balo laglei bag-e purchhi....chhobi tola r to shuru-o nei,shesh n-o nei...adh ghanta katanor par pherar pala....eki path..eki mon....eki akaron pulok..eki paglamir akansha...nodite dujon jele jal niye byasto.....arektu egiye tinkhana barnomoy motorcycle emoni dariye achhen....noukora......kato saj tader!!jabar samoy dur theke dekhechhi...ekhon baro kachher...sar bedhe achhe....'ke jabi pare,ogo tora ke??'...dak diye jachhe....ekti nouko o tar chalok....meramoti cholchhe..noukoti kat hoye pore....jele bostir barighar....aamader Panthashalar path....ghare....bali porishkar....Lunch aabar asto Gudjali maachh diye...phire ese eker par ek gaan shona..Indian Classical.....Amjad-er Kamaleswari, Bhimsen Joshi-r Bhimpalashi,Suchitra Mitra, Pete Seeger, Hemanter Adhunik..aaro kato.....bikel periye raat.....aabar Jeremy Brett...bhara mon niye sakaler apeksha...aabar sakal...ebar samudromuki anyo ek pathe haNtbo..na..se patheo lok nei..ashchorjo??aamra erakom asamajik kabe theke je hoye uthlam!!ishwar janen!!!e jatrar protham bhage lok nei..parer parbe shudhu aamra...'aamader chhoto nodi'r oti kheeno bheeru rekha.....bheeru na hoye labh ki??mahaparakromshali manabjagoter kabolito jakhon!!!periye anyo pathe deviation!!nadir dhare heather!!Scotlander sisirbindu!!!Goru chore berachhe mone sukhe!!orao shantipiyashi!!!opare nou-sari...kintu hay re!!!dighar dhare kachhe na geleo manusher bishakto chhobol theke benchhechhe koi!!!plastic-polythene- murgir palok- Pampers- Adult Diapers-ki nei!!tao ekhane banchiye banchiye chala jachhe..dighay ja ekprokar asambhob byapar!!!shahorer tathakothito shikshito.'chirosundarer kobir' nisthaban upasak seishab manushyobiddheshi aamra khunjchhi ektu bhadro jayga....na...'The Grapes of wrath'e Casy -r mato bolte partam na..'All that lives is holy'..lajja..baro lajja....gaachher dale jhulchhe Bagpiper-er Packet....apurbo alonkarer mato....'kothay aalo..ore aamar aalo..'....na..periye esechhi...kayekta unun khonrao achhe bate..kintu nibir prokriti chhara kichhu nei...phul-moumachhira...piprera...dale mishe jawa girgiti...ekaki akander nabojatok akando...pichhone tar nirbak chhaya porechhe...pakhira to achhei.....ekebarei neerab aranyo noy..tabe e sangeet ek abhutopurbo abhisharer!!jeeboner upasanay magno aamra..tarpor kichhuta paglami....tarpor ektu bali diye uthe neel rekha....sonali bali aar mahasindhur sangeet...keya jhopke pichhone rekhe beach-e naamte jabo..hothat ek ashchorjo drishyo !!balutate laksho laksho palashphul...agunti lal Kankra....ektu kachhe jetei nimesher modhyei beach-er andore bileen..ekti asomsahoshi kankra aboshyo anekkshon apeksha koorchhilo...ekdom kachhe na gele paliye atmosamorpan kichhutei mahashay korben na...aste aste beach-e chhoriye thaka samogro kankrasamrajye ekta satorkobarta rote gelo..atotayee esechhe.....aar palashphulera ki bipul chhande cholte laglo!!!se ek aparthibo drishyo!!!chandipure khanikta erakom dekhechhi....Junput-e erakom achhe...Dighateo naki 30 bachhor aage erakom chhilo....ja aamra dekhini...aar konodin dekhbo-o na...ekta sandcastle banabar cheshta korlam...shakto beach...tar majhkhane...'snow white'er mato chhoto chhoto jaler pool...chhaya porchhe..aamader....egiye jawa samudrer dike...pa bhejano......jhinuk kurano aar hridoyer gaan gawa...anekkshon katalam...phire chollam dheere...bichitro janosangjoge ese para....nodi perono....panthashala..otijagotik chingrimaachher malai curry...phire eshe ghare sangeeter uttapey..dinner-e sei anindyo sundar chingrimalai!!!aha!!mangsher dike ke najor day baba!!!pare din sakal -e sei eki path....phire eshe sorshe ilish!!bishal size!!!aar samudrer lilsh asole kake bale janlam....swad bholar noy...bikel goriye sandhya..baranday....aalo jwole uthchhe...lamp-post-e aalo....pather dhare nana houl-lal-maroon-pink ranger gol-gol street lamp...kukurchhanara khela korchhe...beral laphachhe jhaugachh theke...samner garigulo theke hindi gaaner majhe majhe ektala theke oriya sanglap mando lagchhe na...Laptop-e for once..jeremy Brett-er badole 'Bombaiyer Bombatey'...dinner-e chingrimaachh...dinner shere branday aabar gaan shona...rate ektu gate porjonto heNte esechhi...jhijhi dakchhe abiram...dure ektai aalo.. 'foreign liquor'er dokan sarombare jwolchhe...shesh sakal...tara nei....lunch-e chingrmalai....garite otha..suresh bhai-prakash bhai hat naren...bidayer bedonaki spashto bhabe phute othe Tnader mukhe!!!meki jiniske enara aar chinlen koi??gate perolam...ashchorjo!!raater jwajwolyoman 'foreign liquor'-er signboard porjonto udhao!!!cholchhi..kolkatay...chole jachhi....phirbo bolei.....'tutbe aagol,bare bare tomar dware lagbe aamar phire ashar hawa'.......phire ashbo ekta sundar nishkalonko prithibi garar swapno niyei..noile noy....</div>ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com11tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-26928353355310879702011-01-13T04:38:00.000-08:002011-01-13T04:38:50.671-08:00ইতি সকাল...................................দুরন্ত আশায় মাঝে মাঝে সকাল হয়........................<br />
এখানে ওখানে খড়, কোয়েলের ধার, মাউন্টেন অফ দ্য মুন-<br />
এভাবেই আচমকা ঝাঁপ দেয় <br />
বুনো পায়রার মতো।।।<br />
<br />
বাধা কেবল পারিবারিক চালচিত্রটা;<br />
সে ভীষণ এক বাধা...<br />
শুতে যাই ঘোর রাতে<br />
তারা গুণে,<br />
প্যাঁচার পালক আর রাতের গন্ধ্ মিশে যায়............... <br />
তখনও সকাল আসে।।<br />
<br />
আবার তখনও আসে<br />
যখন <br />
টিনের চালে বৃষ্টি<br />
নিমেষে নিমেষে জন্ম্ দেয়<br />
অগুন্তি সোনার পাথরবাটির...<br />
(হায় রে পোড়াকপাল!!!);<br />
<br />
<br />
তবে আর রহস্য কই?<br />
না আছে।।<br />
বেশিরভাগ সকালই আসে একটা প্রশ্ন নিয়ে...<br />
"জলের কি কোনো রঙ আছে???"<br />
নিশ্চিন্তে উত্তর দেব<br />
এমন কপাল করে এলাম কবে!!!!!!ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-34879910426265207762011-01-13T04:03:00.000-08:002011-01-13T04:51:10.686-08:00রাজাভাতখাওয়া ?????ট্রেনে যেতে যেতে স্টেশন দেখেছি<br />
নাম ছিল তার রাজাভাতখাওয়া;<br />
ট্রেন ছুটে চলে মনে কথা দোলে <br />
কোন রাজা কবে খেয়েছিল ভাত<br />
কেমন সে ভাত খাওয়া???<br />
<br />
<br />
...............................................<br />
<br />
<br />
<br />
ট্রেন কবে যাবে সে নতুন দেশে<br />
রাজা নেই সেই রাত্রির শেষে<br />
প্রজা ভাত খায় মুকুট মাথায়<br />
সে নয়া কাহিনী লেখে ইতিহাস<br />
রাজা ভাত খাওয়া শেষ???ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com7tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-72510571014759332202011-01-03T06:21:00.000-08:002015-04-13T06:37:28.806-07:00supriya Suchitra....aamader Suchitradi...<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
sedin New Guinea-r ekta program dekhchhilam....."planet earth'-e...dekhchhilam....gahon aranye....ekta mohiruho.....hothat nijer thekei pore jachhe....prothome bhablam ..bhumikampo naki???...na..puraton gaachh..ja aaj shudhui bojha...ta saranor bhar-o naturer...ki adbhut leela prokritir!!..kintu Suchitradi....jani..tini prothom chokh melar par 86 bachhor katiyechhen......anek dukkho peyechhen..tobu dariye thekechhen..sei aswatho gachhtir mato....kintu prokriti..tnake je aamader aajo baro proyojan chhilo....tobu keno tNakei tumi nile soriye??eo ki tomar churanto paglami noy?????<br />
<br />
Suchitradike protham chini...Ma-r JU-r priyo colleague Bijoyamashir Alipurer barir sutre....bishal hall-ghar....ekti sadharon ashone uni bosechhen.....harmoniumtike baro aapon kore kachhe tana....harmoniumer reedgulo jeno projapoti..aamar takhon bodhoy 5 bachhor bayes....rabindranather naamtuku shunechhi...kintu kije tNar galar jadu...ki je se hillol.....aar aabeger kallol......sedino puro uthalpathal hoye giyechhilam..aamar ajantei...bhaulbo na sedinti..Bijoyamashir Ma...chhilen...Supriya Acharya....Sourindramohon Mukhopadhyay-er baro meye..onar chhoto bon Suchitradi...sei upolakshye unio anekbar esechhen barite..barbar hoyechhe..ki ek dussaho andolan..tatodine rabndranath-o esechhen kachhe....kichhuta..aami baro hochhi.....champaphuler jhar thakto ..uni jekhane bosten.......gandhe 'robi'ke aaro kachhen peten bodhoy....aar sei gandho..sei sur...sei chokh diye boye chala jaler phonta....sei biswatmar sathe mishe jawa.....bhuli kemone???.....Bijoyamashider barite aneke esechhen..aamrao gechhi..arghya sen esechhen....aaro aneke..kintu oi je ek debolok....tar sandhan aar kakhono paini...besh kayek bachhor aar ashte paren ni.....tobu khabor peyechhi..bare barei.....ki amayik manush chhilen!!shab onar kachhe 'biswabhara pran'....kachhe tene niten animikhei......aar ki asambhob binoyi!!bolten...'aami to classical sikhini..sei abhab purno habe na....tobu jatota pari..chhute chai...aamar dhrubotarake'...marxism-e biswas chhilo..sangrami manushder praner theke bhalobashten..nissankoche dariye chhilen...71-er muktijoddhader pashe..chirachorito 'marer sagor'er gaan geyechhilen...'aamar sonar bangla'......kato manusher phonta phonta ashrute sedin padma-maghna-jamunar jal hoyechhilo udbelito....tar hiseb nei..jog diyechhilen IPTA-te......sei 'asukh'er samoyeo tNar chhilo na bhoy.....'dhrubotara' jodi akashe sthir thake..bhoy ki??gailen..'sei meye','janmobhoomi'...tar aagei tNar galay 'krishnokoli'r sathe dekha hoyechhe aamader sei asadher bikele.....dhankhet aar nirjon aaler majhe...'khanchar pakhi' pakhay akashe orar disha peyechhe..peyechhe jor...amarotver chhoyay amolin hoyechhe..'tobu mone rekho'...'hridoyer ekul okul' bhasiye....aamader dhusar pandulipite 'mukul' phutiyechhe Tnar gaan...setar-e 'nisthur kar' porechhe...tabe ta aamader aruneshwarer mato nirbashon aaneni....'madhobishakha', 'jhumkolata' aar' chikonpata'y aamader 'moner bedon' holo..antorleen..'nrityero tale' jege uthechhen...rituraj natoraj...enechhen chirobasonto...nakshotroloke bhese beriyechhi..akleshe.'ekla chalar' sahos peyechhi....'pagol' hoyeo '"The idiot'er mato kichhu adhorake dhorte parechhi....ki asambhob sushikshika chhilen...na..aami 'robitirtho'y sikhini..se aamar baro apsosh..aami baro pare jonmechhi....kintu shunechhi..bolten...'sur to basic...galao anekar bhalo thakte pare..kintu bhab??tar kono bikalpo nei..ebong ta arjon korte hoy..seitai sadhona..'.....sangeetdharmer mul kathati ki sahoj bhashay gan geye bujhiye diten!!!....rama mandal....akale chole gelen..onar biyeo diyechhilen Suchitradi...eto bhalobashten Ramadike..shoke mukhyoman hoye porechhilen..Bardi chole gelen.....Dhrubo Mitrer byabohare bedonahato...kole tule nilen aporer ekti meyeke..tobu pathobhroshto holen koi??...sundarke aaro bhalo kore dekhte pelen.......pather bishrame path holo aaro modhur....aamra pelam aaro aaro anek porinato aamader Suchitradike....aaro 'unnatoshir'....akasher agonito tarar majhe mati pelo tar buker majhe thaka 'jal-ke..'mati pay re mati pay re mati pay re take..'...prangoner bera bhenge ekmutho mati hate nilen Suchitradi...chhoriye dilen....shabar majhe..keu nagal pelen..keu pelen na...tate kshoti holo na..daner sarthokata pelo 'data'r modhye....tini holen amar...aagei bolechhi...Suchitradi sarajeebon ekjonkei ishwar bhebechhen..Rabindranath....tNar chalano pathei tini hnetechhen,biswas korechhen...Goutam Buddher matoi sthir thekechhen Tnar juktite..'jukti diye shab bichar korbe...aami bolechhi boleo biswas korbe na'.....hyan e katha mantei habe...manush sada-kaloy meshano..ei prithibir sukh-dukkheri mato...tobu byakti bisheshe sei 'kalo'gulo hoye othe oti gouno....manush...Tnar 'sonar dhan' shab je bhoriye tole....bangla rabindrasangeeter jagote Tnar shunyo ashon keu neben bole to mone hoy na...jemon purho hoyni...Tnar parompriyo purbosurider ason-o...tobu aamra banchbo...karon tini,TNara beche achhen..aajker dine chokh jhapsa hoye ashchhe asuk...chokher jal-o ekdin jabe shukiye..jeebon emoni.....kintu aabar khelay matbo aamra.....Rabindradarshne 'chirobiday' to nei...'sakol khelay korbo khela ei aami'......kakhon Tnar parosh pabo..janina....tobu jani se din ashbe....'bhorer aaloy aamar tar hok na hara/aabar jwolbe sanjhe andharmajhe tari neerab chawa'........sei biswas- i banchiye rakhuk amader....'amritomanush'er paroshe niswas nite thaki...aamra..'amritsyo putra'.....uruk deeghal joyketan!!!!Suchitra di.....Adios......Thank you for everything.......aapnar e rin sodh karar noy..tobu mone rekhe jatota pari sodh karar brithai cheshta korbo...ei ashay..'morichika' khunjte giye..jodi sotti kono suseetol sangher sandhan pai..jekhane tathagato achhen,tolstoy achhen,rabindranath achhen, aapnara achhen.......may your soul rest in peace..aapni atmay biswas korten na..tobu..e hok aamader 'swantona'..tarar modhyei na hoy khunjbo aapnake..aar aapnar gantha sei aruposure.....<br />
মুক্তিদাতা, তোমার ক্ষমা তোমার দয়া<br />
হবে চিরপাথেয় চিরযাত্রার । <br />
হয় যেন মর্তের বন্ধনক্ষয়, বিরাট বিশ্ব বাহু মেলি লয়–<br />
পায় অন্তরে নির্ভয় পরিচয় মহা-অজানার।।</div>
ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com15tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-27178148442478749302010-12-14T03:17:00.000-08:002010-12-15T03:47:00.960-08:00'Bhramon'......'Phire asha....Phere asha...'<b>Jeebonpurer pathik... </b><br />
Gomukh theke phirchi...othoba 'night-halt' Bhujbasha theke...shabdomoy boye cholchhe bhagirathee....hanti-hanti pa-pa kore subodh charon phele eshe porechhi sei 'danger area'y....sabdhani pathik aamra...tai satorko drishti paharer uporer bouldergulor upor...ashthirchitto jouboner rakto jader kanay kanay....ekhane 'harbakh't pathhor girta hay'....era ki preme porechhe Gangar ?? tai bare bare ei atmosamorpan??kothay jeno shunechhilam ..tyagei prem??<br />
darshon thak..phiri bastobe...payer neeche jhurjhuri nuri pathor...tobu periye elam Guide-er hat dhore.... na....Anima Sengupta, Gourango Chowdhury hote parlam na....or jonyo anyo mon chai..anyo tan.... sabuj anki mare...khubi aspashto....pakhir dak...'chiching phank'...magic-er mato cheer-aranyo.....kothay taposhya kothin shyamol-bubukhsu bhujbasha aar kothay ei modhu-piyashi sobuj makha cheerbasha???cheerphal theke paye paye....chayer dokan...jirobar prolobhan eriye jai....chhotto bridge..bhurigangar sei bridge..chhoto machh khele neecher jhoray...mahashol-o hoyto achhe lukiye....hanti..henei choli...nishwas ni..majhe majhe dariye......<br />
<br />
<b>"Etodin kothay chhilen??" </b><br />
aamader samne Gangotrir barighar..........ashramke pichhone rekhe sNiri-shortcut-e Gangotri....soja....Tourist Lodge-e...Lunch shere Gourikunder dike..tar theke biday nite....mahadeber jata theke gangar obotaran....'shiber baro rango'.....jaler phonta lage.. patitoddharinir......lodge-e phiri.....samnei jharna...Niagra-r tej tar sarbagre..nana ranger randhanu tar gaye.......matir sange bhijiye dichhe aamader mon-o....bus-er byasto horn...'karo twara,karo twara..'...aamrao tworitogoti.....aaj bhaironghati...okhanei ratribas.....<br />
<br />
<b>'pather bandhan' </b><br />
besh cholchhilam.....ganga pashe<b>i.....</b>harabar bhoy nei...dheur par dheu pahar....antoheen.......ghano sobuj......kedarer paharer theke anek pelab,anek komal..thik jeno ek baccha meye mishti kore hashchhe.....himalayer pathe ei je sobuj..k je durnibar moho!!!!.....shudhu ki sabuj!!boner bosanto..moner basonto ek hoye jachhe.....lal-neel- golapi-beguni-sada--ja-hok-ekta-kichhu baner harano phuleder dal-dangal..majhe majhe ujar kara elephant fern-er jhar.....bus-er matha pray chhhony....bus-er chaka bhijchhe bare barei.........tarar mato neeshim jhoray......kobita likhle ekhane kemon hoy??hoyto toiri habe kono 'banolata sen'..naam na hoy habe 'harshil'........sandhya ashe...chhayanater shabddhota.....ghare phere pakhira..manushrao....pahari mukhguli mone bichhoy....ekrash rajonigandha....hat nari....sheet bare...aar bare....aamader cheetkar....ganer larai.....bus-er modhyei boshe jay 'global village'...."Ol' Man River" theke Elvis....rabindranath theke lalan theke suman..africa ba brazil-o pichhiye nei...ponero minutes-e ghote jay aamul biswayan.......kono mon dodulyoman...karur mone kabyobhab-'jodio sandhya ashichhe mandomanthore..'<br />
<br />
<b>bandhane bandho pakha</b><br />
kintu hothat buseri chalachal bandho....ghorite sandhya satta..eta to kono gram-o noy.....'kya hua,driverji??'...uttare ja shunlam....tate aamader 30 jora chokshu habur matoi chhanabora.....samne ghor brishti hoyechhe....jar phale.....rasta bandho.....jar phale aamader samne otikay bus-er bheer.....jar phale...ekhane ratribash kara chhara.....chhilo antoheen paharaar kabyo ..aar ekhon dinrathara protiksha..."man proposes,God disposes.'....kothay bhebechhilam...Uttarkashi pouchhe dinner sheshe garom rasogolla kheye sukhonidra debo(dinner-e aamishborjito bhromone nidenpakshe dim to jutbei)....sakalbela chanmone mon niye raona habo hrishikesh.....haridwar dakchhe...dakchhe..mathurawalir sei amritosamo kachuri-alur dam.....nao..thyala samlao..bachhara!!!!ekta 'ray of hope' dekha diyechhe....1 km dure Bhatowari..kichhu kala milleo milte pare....je aamra kalar naam shune sprotibho mukhobyadane abhyosto,aaj kalatei soi..baba..ei ba kothay petam.....protyeker bhage 6ti kore kala...Bhatowarir kalawala lakhpoti holo.....kotha theke eto kala peloi ba aha!!!.....darwin-er 'descent'er badole hok na 'ascent'....'kshoti ki na hoy aaj porbe, kodolir ei mahakabyo'...kono kicchui aamader damate parbe na!!!!<br />
<br />
<br />
<b>'path cheye aar kal gune'.....</b><br />
ghum bhanglo bhore...suryer aalo paray...'pronotasmi dibakaram'....aamader path dekhao , probhu!!!path aar dekhaben kothay??samne bus-er gutipokasamo sari....shesh nei.......shuru nei......pakshiraj ghora ki ekantoi rupkathar???shunlam....ekta noy,duto noy...13khana dhwas.....hridoye dhwas..baro mumurshu aamra....protham dhwasta military kichhuta porishkar korechhe...kichhutai tai egiyechhi...aabar mushik!!!takiye achhi opare theke asha emon kono janbahoner dike...abosheshe elo ekta motor bike..phaguner rong niye elo koi??bollo...-samne bipul dhwas...biketa phankphonkar diye chole esechhe!!!!kintu aamader kono ashai nei...kshonik hasi-o milalo..hasi..tumi eto durlobh keno???<br />
<br />
<b>anno chai,pran chai.... </b><br />
agnidev jwolchhen bhishon bhabe...aamader udorjagge....jar ja baksho-pentra chhilo....chinre-muri-paunruti-biscuit(na..jholagur chhilo na).....abilambe sampapto holo.....young generation-er sobuj kancha mone ekhon silent 'billwamangol' cholchhe....majhe majhe tatparota..aboshyoi bhojyo bostur jonyo...berolo tormuj.......jhimiye porechilam...kheyal korini.....aamra anekta egiyechhi..joyguru!!!..aamra 8 numberer samne....bela duto...sakaler chinre-muri-tormuj...anu-paramanu-subatom hoye gechhe....omago!!samne ..choruibhati......aamader busraasta theke ekta snuripath neme gechhe gangar dike....punyosnaner ki mahan abokash!!snan sere sakolke phirchhen....suchi-pobitro hoye.....gamchha..toyale shabi achhe....jeno mone hochhe bangatei achhi......kaku-jethu-mashi-didima-khedi-buchki-arup-shyamoler mela bosechhe.......bangalitolate hanri-kara-dekchi-khuti-lanka-houd-sorsher tel-may garom masalao achhe....randhan-o shuru....paharer diktay ektu samotal jayga khunje satoranchi-kambol bichhono...danhater kaaj..mone purno proshanti...kintu ei bishom durbipake onara swajonder bhullen kemone??aamra emni-i khub subodh projanmo noi....tarpor deerghokaal anaharklishto...atoyeb...ja habar...tai holo......atkanor upay chhilo na!!!aamader ksudarto,peerito, trishnarto drishtir amogh aaghatt onader barongbar sharaghat korte laglo...ek mintuter jonyo aamader chokh anyodike ghurolo na....onara brithai lajja pelen....mandanbhasmer bhoy-o pete paren..aamder dike pith diye boslen..aamra saronagato bolei bodhoy kshama korlen...otoyeb..'eka chalo re'....berolo shesh sambol 'creamcracker'er tin...nimeshe udhao...ekhon samne anahar!!!kashto holeo ki notuner swad!!aha!!!<br />
<br />
<b>'sahosa mone jaage asha...' </b><br />
'kshurasyodhara'<b> </b>path shesh hoye ashchhe..karon aamra 13 numberer samne..tobu puro bharsao kara achhe na....hajar hok,apoya number.....na....sotti..aar deri nei.....tabe aamader neme jete habe....aamra jab paye paye paharer dhar ghenshe....aar driversamet bus jabe.....ardhoporishkrito dhwaser mane khader dikta dhore.....jar dharei ganga...aamader abosthao khub bhalo noy bate...bayobeeyo naholeo 'dangar prani'o bala jay na.....neeche..hantu obdhi sundarbansamo kanda(oboshyo..hantu na kothay..seta uchhhotar upor nirbhor korche.)<b>...</b>aabar bhoy achhe duikhana..ek..kakhon upor theke upolobarshon arombho habe!!......dui...pichhhoner bus gulo dheye ashchhe...samne na neeche napichhone na upore kon dike takabo....probhu!!...trinayon je nei...'pala'. 'taratari chal', 'edike chole aay','odike jasne'...ityadi bango-aarto chitkare mukhorito garhwaler akash-batash....anekei madhakarshon mukhi hoye porchen...epidemic-er mato....pechhon theke kono sahojatrir udbegjorito sabdhanbani..'bhaiya,samalke'....himalayer udatto batasher resh theke jay mone....<br />
<br />
<b>'par achhe go par achhe??'</b><br />
<b> </b>abosheshe uttarkashi.....soja Travellers' Lodge.....dining room-e....36 ghanta anoshaner sheshe aamader ekhon table khai-parda khai- plate khai-glass khai abostha....elo aboshyo 'highly suspicious' naamheen,swadheen, porichoyheen palonger ghanta....tobu...aha jeno...amrito!!!!!....ebar bus-e....hrishikesher pathe....arek sandhya...'aar ki kakhono kabe/emono sandhya habe??'.....buser darjar phank diye hawa dhukchhe hurmuriye....dhekedhuke cholchhi....aalor pipasha niye.....majhe majhe jonaki jhanke jhane...bonero phanke phanke.....sandhya tara path chenachhe....bus-er helper Dineshda bondhoy mara gang-e baan aanar jonyoi recorder-e chailye dilen..'shiuji bihane chale...'..tai-i soi....shiber biyer gaan-o cholbe...eto mantei habe..shiujir kripa chhara....thak....chhariye gelam Chamba....aabar andhokar...andhokare aamra kapalkundala khunje berachhi....:)<br />
<br />
<br />
<b>'chokher aaloy'</b><br />
'swapono bandha tuti' dure abchha narendranagorer aalo....bus cholchhe jharer gotite.....aamra aaloy phirchhi...maranmukhi patango noy,jeebonmukhi hoye.....abosheshe Hrishikesh...raat barota....drivershahebke dhonyobad..aklanto porishrame tini asadhyosadhon korechhen...tourist bunglow....ghumiye para shahor...beshirbhagtai noishabdyo...kakhono nishchor pakhi....gobheer rate dure kukur dakchhe....shudhu chokh bhore akashke dekhi.....chandke mone hoy aaro mayabhara..raatke aaro mayabini......aaj raat jagboi......ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-74443353927481287562010-12-14T01:15:00.000-08:002010-12-14T01:15:52.387-08:00Strange Attractors.....A foul day ends in fair night<br />
A foul night dawns with fair promise<br />
Fair is foul and foul is fair <br />
Just a topsy-turvy juvenile sport.<br />
Embedded in every seed<br />
sleeps the chaotic self-similar virus.<br />
Fractals combine and collapse <br />
In dazzling never-before images.<br />
All that was known<br />
Remains strangely unknown.<br />
All that seems alien<br />
weaves similar bonds.<br />
Fluttering butterfly wings somewhere <br />
Arouse elsewhere in the passive space<br />
Known and Unknown<br />
Order and Disorder <br />
A Molotov Cocktail<br />
sttrred and shaken by the<br />
good earth.ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-60202415984379304972010-12-14T01:08:00.000-08:002010-12-14T01:08:21.091-08:00Synchronicity...Outside the movie hall<br />
on the footsteps we sit<br />
You and I watch the <br />
strange swirls of colour and sound.<br />
(we like so much those things<br />
in which sound and colour weave.) <br />
The city moves in random motion<br />
People,clothes, cigarettes,all on the move<br />
Cars,bikes,couples ,all on the move. <br />
Into the night. Hold on. Don't throw<br />
anything away.<br />
<br />
We are so still we could be asleep <br />
and this could be a<br />
dream of swirling colours, I see<br />
The way you lie in bed<br />
And<br />
Light is harsh.<br />
We sit on the steps and<br />
so many things move. We<br />
sit still out before our eyes<br />
Everything moves,colours streak and swirl,<br />
sounds jumble and fade.....<br />
And it's like looking out at a movie screen.<br />
Overwhelming. unreal.<br />
(But our thoughts move like<br />
the rhythm of jazz ,swoop<br />
and run, descend and<br />
Ascend like trombones and<br />
Turn and twist and hit<br />
Like a piano). This is it....ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-50818674807761190212010-11-27T04:54:00.000-08:002010-11-30T06:32:25.459-08:00'Bhramon'er Lepchajagot....'jato asha pather asha'...aar path daktei..mon khunjlo pahare neer..tai chollam Lepchajagot...pather je chharano pathorgulo-sukna,kalijhora,tindhoria,gayabari...par holam eke eke.....siligurir jano- jangoler katha na hoy uhyoi thaklo....purono bondhu Toy-Trainer sangeo pothe hothat dekha..sador sambhashan....ankabanka pahari path beye tung-sonada-ghum...ebar jeep chharar pala karon ghum thekei aamra jabo lepchajagot....statione garom garom momo galaddhokaron kore kinchit uttap barano holo....himel hawa-durer tista,ghas ful, chayer dokan...abohelar kono Uncle Chipps...shab apatato smriti...jeep chharlam..anyo janbahoner khonj.....juteo gelo bhaloi.. gari chepe ajanar dike......7 kms dure lepchajagot....hoyto aapnadero moner thikana..aami shudhu amar galpotai boli,kemon?????....<br />
chai...chhai...chhaironga andhokar......sabuj-o chhai...kuashar moho-aboran bhenge beriye ashe constable-er stour valley....chhotto gramkhani....bidesh to noy sotti.....tabe ekhane bodhoy kono 'ranjana' thake...dhalu path beye adh furlong mato jetei lal tilar dutola forest bungalow ....sada tar dewal......dekhbo ki??probol kampo...gaye sudrirho rakshakaboch....sphitokay... ekadhik....sheetbastro...:),,( aami aabar ektu sheete kabu kina, na hypothyroid noi..).....jatodur chokh jay..kuasha...aadiganto kuasha....pashe ghanoghor jangol..surjer aalo bishesh pouchhoy na....bhoy-o hochhe.....caretaker Mangolram aagei janiye diyechhen...'bhallu' aar 'gulbagh'er sakriyo upostithir katha.....hothat kuasha shore akasher ek phali....tate 'tara jhilmil swapno michhil'....tabe michhil khubi khudro..hariye gechhe....adrishter chhayapathe....rate tap ebong khadye pushto hote satang dining -room-e....pashei janala..abishranto jhijhir dak......aar nightjar...aar stabddho rater jharna.....dhoya otha apurbo chicken curry...jalta aparthibo...jharnari habe bodhoy..ja thanda...achirei 'vasovagal attack' habe..kal sakale prothomei jabo jharnar dhare..khujbo anekdin aage dekha uttarbanger mayurkonthee projapoti.....tabe ekhon baire jawa jabe na..atmohatyar basona nei..ghare phire hate khola Ruskin Bond-er pata..."Mountains in my Blood'...sotti..pahar je aar kato bhabe dakbe????.........<br />
aabar sakal.....'bhor holo bibhabaree..'.....kuasha bileen...kuhelio..... uthechhe megh-bhanga roddur...jai hok....rate kancher janalay kono hingshro mukh nidrapaton ghatanni....thak.......dekhi aaj shudhu chharano mayake......kato phul....aster,ganda, cosmos-er to mela boseichhe..tar sange....grape hyacinths,iris........"valley of flowers'?????..tafat nei beshi...bhrurigangao achhe je..chhoto nirajhorini rupe...chaturpashe ranger pashora....namhara gandho,pakhir dak......kon pakhi bhabtei bhabi Jagodishmamar katha..na oto dhairyo nei khonjar.....kintu sei bhalobashai ki achhe adimatar proti??ki jani..pare bhabbo.....bhule gechhi anek kichhui..Beethoven-er 5th symphony-o to anekta pare porlo mone.......jak....dure baje mesh paloker banshi..kono rag-i jake dhorte parchhe na.....adurer oi ghum-ghum-ghumonto pahargulo dur-dur digante chhaya phelchhe....bhije ghase khali paye hanti..'Jonk'er bhoy periyei....aaj aamra jabo sukhiya....ekhan theke 5 kms...jeep-e noy.....pa duto achhe ki jonyo???....pratorash aager rater matoi lobhoniyo..tai barnona diye lobh baralam na....dhore newa jak..ekhane din dashek thakle je kono pagla dashui bhimbhabani hoye uthbe...!!!!:)....<br />
ebar shukiya....path chole gechhe miriker dike...mohimo-moy shanti.....prithibir jabotiyo ashanti sattveo...payer neeche jhore para gachher pata....shukno hoye asha phul....nistabdho mohiruhora...'aranyak' jagote aamra jeno kono agantuk..asubho barta niye esechhi.....diner alor oti lajuk, bheeru probesh!!!surjo ekhane backdrop-e!!!.....tobu jamdooter mato ashe mirikgamee bus-ra.....oituku samoy jeno peronor apeksha kori..tarpor aabar sei galpo..ektu hanti..ektu thami...ektu gobheer nishwas....pathe panchadebir bibarno mandir...almorar kachhardebir katha mone pare.....edike takai......upotyakar dike......'banglar rup'....bidesh..surrey- salzburg...ek hoye jay....megh-chhera akash, neeler unkijhunki,sabuj ghas....majhe majhe ghas khay khayeri ranger ghora...sisire chhoya sabuj ghaser daga..chhotto kather bari....barir chhhoto ganda aar geraniumer bagan......ektukro sobjir khet...dewale squasher lata....bachhader golapi gaal...kato kichhu!!!...aar majhe pa bhijiye dichhe bhishon abdhyotay..'jhiri jhiri jhora tir tiri nache re'..shudhu akaron khushi.....hothat sukhiya..kolahal...jeno 'swargo hote biday'....klanto lage,,,,,tai taratari pherar jonyo byasto hoi....ekti dokane dhuki.kamolalebu kinte....duti bhaibon........school-e pare dujonei...anindyosundar hasi tader!!hridoy hoy sotti alokananda......aamra kabe eirakom hasi haste parbo??kabe????........dokan theke beriye..pherar path...phire elam...sei path,sei chinho,sei trino, sei algochher batas buke niye....kintu 'tobu bhorilo na chitto'...kothay aamar praner aaram??kothay kanchanjangha??dekha ki milbe adou????....tobu......pore asha bikele ektu baire hanta....sheet portei gharer uttapey...gaan gai..'hridoyer ekul okul dukul bheshe jay,hay sajoni,uthole nayanobari...'<br />
dwitiyo bhor..besh sakale uthechhi..ashay ashay..... andhokar katchhe.....samne aamar swapnomoy dheere dheere hajir......aste aste puro range!!!!'chander pahar' chhere suryer pahar hoye uthchhe.......swetosubhro,shantinirmal,anirbansundar kanchanjangha!!!!shab pawa hoye gelo....baki kichhui ki nei????.......'phuray ja ta phuray shudhu chokhe.''.megh dhaklo na hoy bela porte.....tabu...aalor gaan uthchhe barbar......muktir ki anondo!!!atol,.kobi payni....aami sakkhat pelam tomar..aabar...dhonyo...:)<br />
tobu Lepcha chhari.....pichhe pore thake pray aamar shabkhani...-akash,ghas,pakhi,phul,hawa,mati,buno gandho......aamar jharnar dhare priyo chatalta...jekhane abishto aami shuntei thaktam..Mozart aar Manuel......notun kore phire pawa basonter gaan......'hridoye khuder gandho lege thake akanshar..'...Mangolram hasimukhe balen- 'Phir Milenge'...Mangolram aar cooker sathe chhobi tuli.....kichhuta chirantan karar proyashe.....tarpor....Darjeeling-er bus daray....pather shab chawa-pawa niye bus-e uthi...'pathe chalar nityo rashe,dine dine jeebon uthe mati..'ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com7tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-17057066745558132722010-11-26T04:51:00.000-08:002010-11-26T04:51:10.080-08:00My Turning...The traffic doesn't stop here<br />
And numbers don't add up<br />
This place<br />
Is unexpected <br />
And feared<br />
Like the death of a loved one... <br />
I give birth<br />
To tiny trees<br />
In the baby nursery<br />
Of my tiny balcony alcove....<br />
They bloom like monsoon grass<br />
For I create each day in them.<br />
You will never find your way<br />
This side<br />
or thereabouts<br />
For the place has no address.<br />
It's as unknown<br />
as I am<br />
or as outmoded<br />
As feral love<br />
And unplanned nature...<br />
I don't believe <br />
In the finality of darkness<br />
I grow tiny suns<br />
within my quota of lights <br />
I want the end<br />
As morning....ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-56402892633920704882010-11-26T04:44:00.000-08:002010-11-30T00:09:26.157-08:00Shortcut....Rocky plain this side;<br />
To the north-west<br />
On the paling horizon<br />
Nearer those memories<br />
Linger tiny hyacinth-ponds <br />
In shades of red and ochre....<br />
The mind is boggy<br />
with cloudy marshes<br />
Dotted with rambling hedges<br />
and fading wild birds;<br />
The narrow strip of fairy farmland<br />
Broken into<br />
Ravaged long ago<br />
In search of infinite fruits; <br />
The momentary surprises <br />
of rare evergreens ,<br />
Pink raintrees,<br />
Flowering shrubs,<br />
have all lapsed<br />
Into dusty old albums...<br />
Look<br />
Those little people<br />
Who still laugh and cry<br />
and fail to grow up <br />
Are inching forward<br />
Towards us<br />
Thinking<br />
We are the quickest way<br />
There...ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-54794521802811513832010-11-26T04:10:00.000-08:002010-11-26T04:10:14.454-08:00A Fine Day to leave.....I wish to leave on a day like this<br />
with a February sun,<br />
Balmy and benign,like a mother's scolding.... <br />
Salvia and pansies are in bloom,<br />
Rosebuds have opened obediently <br />
as per diktat of season.<br />
My love is alive and well,<br />
happy beyond my belief.. <br />
so that I let him hold my hand <br />
for a while.<br />
I wish to leave now <br />
when friends are still friends,<br />
their smiles like the first summer shower..<br />
Guavas have fresh, crisp taste of our<br />
girlhood,<br />
when we returned from school<br />
in rain drenched clothes.<br />
If I leave now,<br />
I'll take a bit of this warm sun, <br />
A bit of this love,<br />
a lot of this friendship,<br />
A bite of tangy guava....ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-84237372466591817762010-11-24T04:10:00.000-08:002010-11-28T00:28:29.703-08:00'meghe dhaka tara' o bharotiyo shastriyo sangeet....ekti sarangsho....'bohujuger opar hote' bharotiyo sastriyo sangeet bangla chalochitrer mohomudgar-samo itihas-ke barongbar korechhe..sadyosnato...mone pare..'meghe dhaka tara', 'kshudito pashan','jalsaghar'...kakhono vilayet, kakhono ali akbar-nikhil,kakhono ba bahadur khan..kakhono purabi-sree,kakhono khammaj tar ajashro rupsamogree niye,kakhono sarang,kakhono mallar,kakhono basant,kakhono marwa-todi-puriya-ashabari,kakhono sei chena bondhu iman ba behager preme anka...kakhono barshar durantogoti meghbalika,kakhono basanter utola dalpala,kakhono sharoter shonajhara rod aar kakhono ba ghrishmer agnidagddho basan...'meghe dhaka tara'r kathatei ashi...protiti sure jeno manobmoner proti anu-paramanu bhaswar...angiker katha jodi chherei di-i,taholeo dhara jak..sei drishyota....neeta ashe...tarthik pashe batgachhti...takhon bajlo natmallar..sei sure 'haripado kerani' ki 'akbar badshah' habar swapno antato dekhtei pare...athoba achirei chole jete pare..tari matite gara kono baikunthapure..sei bohusruto 'lagi lagan' bad-i di-i...ba chhere di' jai maata'r katha....thak 'karim naam tero'r sei anabil hridoytaper aabesh...shesh drishyo...'megh'er chhadmagambhirjo,'bibhas'er sangbedonsheelota aar iman kalyaner madhurjo ...aabar kakhono baje kalangra,kakhono mishro kedara,..kakhono ba kichhuta basantbaharer resh.....se emon maya.....pa rakhteo je bhoy kare....thak se katha...se suro- jharnay akashe ki dekha mele na neetari ashrubashpe punjeebhuto kono sadyojato sajol chhayar???aar sei sathe...amaderi moner kone gore ki othe na sukh-dukkher kono 'gahan ghano'???ashchorjo ei bini-sNutor mala...aar er jorei benche thake....'meghe dhaka tara'ra...thik e bhabei doityoloker ruddhaduar bhenge surer amritomanthan kore..bishadhar thak dure...shudhu boli...'dukkhero timire jodi jwale tabo mangolo-aalok/tabe tai hok'..alamiti bistareno...ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-40091660755011950072010-11-24T04:02:00.000-08:002010-11-30T00:14:02.723-08:00chalochitre rabindranath....<h3 class="smller">maharatheeder niye..</h3><div class="para">rabindranathke shabcheye sunipun bhabe dhorechhen,jatodur mone hoy,tapan sinha...matamat bhinna hoteo pare..kintu 'atithi'-r banshir sure 'aamar mukti' ba kunjabone 'bhenge mor gharer chabi'...madhyorate kichhu bipathgamee chheler hate cricket ball aar 'alo aamar alo'...'hate bajare'-r tarange tarange 'ogo nodi'...'kshudito pashan'-e 'kaise kate rajoni'-r sathe 'je rate mor' ba 'temoni tomar bani,marmotale jay hani'...eishob mone pore boiki..tabe e katha nirdwidhay swikar korte kono badha nei je...ritwiker 'meghe dhaka tara' ba 'komal gandhar' ba 'jukti takko gappo'-te debabratar galay je apurbo suromurchhonar shrishti hoyechhe....tar punarjanmo...na habe na...aamari gharer kone deboloker jyotsna jeno achhre porechhe..ba 'subarnarekha'y jharapatar sathe chhoto seetar 'aaji dhaner khete'..tar-i ba tulona koi???..'komal gandhar'e- anil chattopadhyayke bhulbo na..aar bhulobo na sei amar shilpike..'ghase ghase'..pa phellen anilbabu...dur digantare kurseonger pahar....chokhe mukhe ki adbhut 'bishmoy'..ba bolpure khowaiteere dur theke aparthibo lage 'jyotsnarate shabai gechhe bone..''meghe dhaka tara'....keno aar boli????bhasha ki achhe???....alonadharir,bhanga chaler phutophata aar prithibir aayu...'andhokare roinu pore swapano mane/jhar je tomar jayodhwaja tai ke jane..'....'jukti'te sei aakul prarthona..'era tomay kichhu debe na/mithya kahe shudhu kato ki bhane..'ba....duti prapto bayoshko manusher premer nibedan..'aamar ange ange ke bajay...sahosa mone jage asha..'..satyjiter prosange ashi....bhalo lage...'monihara'-y 'dur akashey miliye jawa 'baje karuno sure', 'shakha-proshakha'-y aranyogobheere 'morilo mori hay','charulata'-y charur galay sei lolito basanter dak...'phule phule'..kimba..'ganashotru'-te andhokar ghanano jeeboner majhe 'ekhono gelo na aandhar'..aar..shabar upore ..'kanchanjangha'-y sei tulonarohito taan..abikal jeno sarater brishti...'e parabashe rabe ke'...mon udas korbei..tobe kothay jeno mone hoy...satyjiter shaktir gadyo-te ekmatro 'charulata' ba 'postmaster' chhara rabindranther sebhabe kuhelika unmochan hoyechhe ki??bishoyta nissandehe alochyo... </div><div class="para"><h3 class="smller">sei samoyer aaro kichhu chhobi...</h3><div class="para">parthoprotimer 'chhayasurjo'-te sei protham premer mukul aar brishtibheja hridoye 'eso aamar ghare eso'..oi chhobitei chinmoy-sumitra-r kanthe ranchir ban-jangole mishe jawa 'mone ki dwidha'..'bibhas' chhobite hemanter galay 'jakhon porbe na mor'...ba..'ektuku chhoyan lage'-te shireeshshakhar patha cheye thaka chironotun pranganer khonj..'agniswar'e 'tobu mone rekho' aar agniswarer sei swatosphurto protikriya..charan paduka baire rekhe probesh..taruna majumdar-er 'nimantran'-e bhubonmonomohini 'dure kothao' ba 'dadar kirti'r sei chiroporichito gaan ' charano dhorite dio go aamare'..aar tari sannikate sei sakoutak prasongikata...'bigolito karuna'-y nabojatok jamuna aar 'anandodhara' aar hridoyer jatajal chhinre muktir aovan...ba..arektu egiye gele..'bouthakuranir hat'-e 'kandale tumi more'..'phirbo nare phirbo na aar phirbo nare'.....'anek aager 'udayer path'er katha..sekhaneo bimal roy byabohar byabohar korechhilen supriti ghoshke..."chander hasi bandh bhengechhe'.....'eshab mone pare boiki... </div><div class="para"><h3 class="smller">ekhonkar chhobi o rabi-kiran..</h3><div class="para">bartoman jug ki satyi-i andhokarer??kichhu aalor parosh kintu thekei jay..'dekha'-y gachher chhayay hariye jawa 'eki labonye'..'aabar aranye'-r dhudhu helipad-e 'aaji marmarodhwani'...'aalo'-te 'shraboner dharar mato'r sei otiprasongik line' je shakhay phul phote na, phal dhare na'..'paromitar ekdin'-e ekti anakankhito kanthe hothay surojhankar..'hridoy aamar prokash holo ananto akashe'...biswer bedonatmar mato..ba neel akashe mahajagroto 'chetonadhara'r gaan..'chokher bali'-te 'harashogeeto uchhasito he' ba surantare 'promode dhaliya dinu mon' ba samaptisangeetkhani...'utsab'-e 'amolo dhabalo paler' ja-hariye-jay sharodiyo aabesh..'bariwali'te 'gobheero rajoni' ba 'tumi kon bhangoner'..dwitiyo gaanti ekirakom apurbo legechhilo..'aantordhan'-er sheshe...kichhudin aager 'chaturango'-te 'aalo je gaan kare mor prane go'...ba tathakathito purno banijyik chhobi 'swet pathorer thala'-te 'aamar praner pare'...shab kichhui bhalo lage..achirei..<br />
<br />
</div><div class="para"><h3 class="smller">bhule jawa ekti.. gaaner katha..</h3><div class="para">chhobiti..'kancher swargo'..medical colleger pakano snirir aalo-andharir majhe bigato diner fisfisani..'swapan dekhi jeno tar kar ashe/fere aamar bhanga khanchar charpashe'....ei aar ki.. </div></div> n.b.-ei forum-e shab bhalalagagulo bheer jamak...samalochanai jeno sar na hoye othe...pather sheshe..debalay hok...nirmal anando... </div></div>ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-28476324462995295802010-11-24T01:34:00.000-08:002010-11-24T01:34:49.537-08:00Rain...Orange flares <br />
Hang still in indigo sky.<br />
The still air crackles beneath my fingertips.<br />
And I'm so jaded.<br />
Pink jerberas drooping in the<br />
afternoon heat.<br />
Heavy Burgandy drapes smother my<br />
senses. <br />
As I toss and turn in the settee<br />
Trapped amidst shadows and<br />
half-lit memories.<br />
<br />
The house reels of decadence;<br />
I inhale dust,the stench of stale<br />
food and half-baked dreams!!!!<br />
The television is forever on,<br />
And I'm so jaded.<br />
My imagination moribund.<br />
I replay daydreams ,once so cherished,<br />
The same people with different faces.<br />
Different places with identical<br />
tags of escape.<br />
So I want some rain.<br />
Hard rain.<br />
A clean slate<br />
No paper boats or puddle of mud or<br />
piano tunes.<br />
Just a world smelling of newness<br />
- wet skies and a rainbow<br />
to boost. <br />
I walk down the street,<br />
Aimless.<br />
It's begun to pour.<br />
The halogen light of lamp<br />
lends an eerie afterglow and<br />
Suddenly,<br />
It's evening.<br />
I watch as the rain dissolves in<br />
a trillion droplets through the window... <br />
Pensive.<br />
Rain... evoking lost memories<br />
and God knows what else.<br />
Silently I sit and drink in the<br />
coffee-smelling rain...ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-6007852386732351032010-11-24T01:19:00.000-08:002010-11-24T01:19:30.117-08:00One day.....One day,<br />
I'll belong to the stars.....<br />
Wilt like the fading notes<br />
On the rhythmic walls<br />
White<br />
Eternal<br />
As paper crumbles to dust<br />
And love or lust<br />
Flits like the wisp of a dew<br />
On the eyelash <br />
of the frightened deer....<br />
One day, your call will drown<br />
In the unholy silence<br />
of riot-worn streets....<br />
And streetdogs will howl<br />
a curse<br />
And by my lone grave<br />
Among the wild flowers,<br />
Perhaps a passing angel<br />
will shade a tear....<br />
On the day,<br />
I'll belong to the stars......ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-77925827616745803592010-11-24T01:12:00.000-08:002010-11-24T01:12:44.028-08:00Images and Moments.....A withdrawal of a wish<br />
to stand and to laugh <br />
With the lifeless birds<br />
on a golden bedsheet...<br />
A movement to start<br />
and it's too early to sleep<br />
a night in the making of <br />
Greatness laid bare<br />
by the time it flickers<br />
like moonshine on the<br />
strands of dry hair...<br />
In a polished verse<br />
of an evening poet<br />
rising in the midst of<br />
sleepy coherance,<br />
to lift a hand<br />
for some downtrodden man<br />
and who's to blame<br />
if the bowl is empty<br />
and the warmth of food <br />
for a leathery noose<br />
which tightens<br />
as the minutes<br />
explode into grains of sand.<br />
For a searching insect<br />
on a white bit of paper<br />
and a jittery hand<br />
masquerading as prince<br />
of thick evening bricks<br />
which wide in the depths<br />
of yellow-walled tombs;<br />
to turn back and say<br />
and to know the way<br />
as the feeling sinks in<br />
of a night bounded sin<br />
coming cropper<br />
against wishes and laughter,<br />
of cropped hair and confrontations,<br />
of bewildered men<br />
resigned to their fate<br />
imprisoned by the dawn<br />
and shackled by sunchains....<br />
For losing and winning<br />
in turn of a wheel<br />
and distorted steel in an ivory hand<br />
Sweet flashes of cross country green<br />
on a blue train in gale<br />
with grilled windows <br />
which look through<br />
the haze of heat<br />
as women pass by<br />
with the clothes hung by a wire<br />
Chekered pyjamas and evening light<br />
in the colour of fire<br />
Where have you been<br />
in the stretched land<br />
of REM Sleep????ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-15260596554211066162010-11-24T00:51:00.000-08:002010-11-24T00:51:19.511-08:00Selfish...are we?????The humid yellow paste ......<br />
And then, a pink, a biege and a custom<br />
With an uncanny tinge of grey....<br />
The marmalade sky finally lending a helpful hand<br />
to a hopeful poet, <br />
Ready to trap the evening with expert <br />
paintbrushes...<br />
The soft smelly vapour of tea <br />
The civilised beep of microwave....<br />
Nina Ricci, love birds, soft indulgence.....<br />
<br />
Out here,<br />
we live in colour,in completeness, in care,<br />
with Tagore, with Let it be, and Che Guevera....<br />
With banners and placards....fighting <br />
Other people's fights....<br />
We live in harmony.....hypocrisy or <br />
otherwise...<br />
We laugh, we cry, entrapped within snug community.................<br />
Auden was damn right when he said we<br />
don't care if Icarus fell<br />
or if Dedalus died or if Christ was crucified......<br />
This is the way we live.....<br />
Who cares if the rest don't???????ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6815199713047785273.post-18894676164407795632010-11-24T00:41:00.000-08:002010-11-24T00:41:30.446-08:00farewell...Before I leave,it's time to say goodbye<br />
Farewell, my friends, this is the last frontier<br />
of madness incarnate running through my soul ........<br />
The frontiers of love and sublime<br />
expectations .......<br />
The river in spate all set to be an example<br />
For the world of dreams....<br />
Farewell,my friends, for this is the last frontier<br />
of divine beauty running through my soul.....ratnadipahttp://www.blogger.com/profile/11016708026709732794noreply@blogger.com1